شیوه نامه پذیرش و صدور اجراییه – راهنمای جامع و کامل
شیوه نامه پذیرش و صدور اجراییه
شیوه نامه پذیرش و صدور اجراییه از طریق دفاتر اسناد رسمی راهکاری قانونی و مؤثر برای احقاق حقوق افراد و اجرای تعهدات است. این فرآیند که برای اسناد لازم الاجرا تدوین شده، به افراد کمک می کند تا بدون نیاز به دوندگی های طولانی در دادگاه ها، مطالبات خود را وصول کرده یا تعهدات را اجرایی کنند. در این میان، دفاتر اسناد رسمی نقش محوری در تسهیل این مسیر ایفا می کنند و با تخصص خود، راه را برای متقاضیان هموار می سازند تا با آگاهی و اطمینان خاطر در این مسیر گام بردارند و به هدف نهایی خود که همان تحقق عدالت و احقاق حق است، دست یابند.
احقاق حقوق و وصول مطالبات، ستون فقرات پایداری اقتصادی و اجتماعی به شمار می رود. در نظام حقوقی کشور، ابزارهای گوناگونی برای تضمین اجرای تعهدات و بازگرداندن حقوق به صاحبانشان پیش بینی شده است. یکی از این ابزارهای کارآمد و سرعت بخش، شیوه نامه پذیرش و صدور اجراییه از طریق دفاتر اسناد رسمی است. این شیوه نامه، نقشی حیاتی در تبدیل اسناد عادی و رسمی به ابزارهایی قوی برای مطالبه گری ایفا می کند و بستانکاران را قادر می سازد تا بدون ورود به فرآیندهای پیچیده و زمان بر قضایی، به حقوق خود دست یابند.
دفاتر اسناد رسمی به عنوان نهادی مورد اعتماد و دارای صلاحیت، در این سیستم نقش آفرینی می کنند. این دفاتر با تخصص و آشنایی کامل به قوانین و مقررات، فرآیند صدور اجراییه را برای عموم مردم و متخصصین حقوقی آسان تر و سریع تر می سازند. با پیروی از این شیوه نامه، افراد می توانند تجربه ای مطمئن تر و کم استرس تر را در مسیر اجرای مفاد اسناد لازم الاجرای خود داشته باشند. این مقاله به عنوان یک راهنمای جامع، به تشریح جنبه های گوناگون این فرآیند می پردازد تا مسیر احقاق حق را برای همه هموار سازد.
مبانی و فرآیند کلی صدور اجراییه ثبتی
برای فهم دقیق شیوه نامه پذیرش و صدور اجراییه، ابتدا لازم است با مبانی و فرآیند کلی آن آشنا شد. این شناخت، به متقاضیان کمک می کند تا با دیدی بازتر و آگاهانه تر، قدم در این مسیر بگذارند و از پیچیدگی های احتمالی آن عبور کنند.
اجراییه چیست و اسناد لازم الاجرا کدامند؟
اجراییه در واقع، یک دستور رسمی و قانونی است که برای اجرای مفاد اسناد لازم الاجرا صادر می شود. این دستور، به دارنده سند این امکان را می دهد که با اتکا به آن، حق خود را از طرف مقابل (متعهد) مطالبه کند. تفاوت عمده آن با احکام قضایی در این است که اجراییه بر اساس اسنادی صادر می شود که قانوناً به خودی خود قدرت اجرایی دارند و نیاز به رأی دادگاه ندارند. اسناد لازم الاجرا شامل انواع مختلفی هستند که برخی از مهم ترین آن ها عبارتند از اسناد رسمی (مانند سند مالکیت، سند رهن، سند ازدواج) و برخی اسناد عادی که قانوناً قدرت اجرایی پیدا کرده اند (مانند چک، قراردادهای بانکی خاص).
مزایای صدور اجراییه از طریق دفاتر اسناد رسمی
مراجعه به دفاتر اسناد رسمی برای صدور اجراییه، مزایای قابل توجهی را به همراه دارد که می تواند تجربه احقاق حق را بهبود بخشد. یکی از بارزترین این مزایا، سرعت بالای فرآیند است. در مقایسه با دادرسی های قضایی که ممکن است سال ها به طول بینجامد، صدور اجراییه ثبتی معمولاً در مدت زمان کوتاه تری به نتیجه می رسد. همچنین، هزینه های این روش در بسیاری از موارد کمتر از هزینه های دادرسی است. علاوه بر این، تخصص سردفتران در امور ثبتی و قانونی، دقت و صحت فرآیند را تضمین می کند و از بروز اشتباهات جلوگیری به عمل می آورد. این عوامل، مسیر اجرای عدالت را هموارتر و دسترسی به آن را برای عموم مردم میسرتر می سازد.
گام به گام: فرآیند پذیرش درخواست و صدور اجراییه
پذیرش و صدور اجراییه از طریق دفاتر اسناد رسمی، مسیری مشخص و مرحله به مرحله دارد که با آگاهی از آن، می توان فرآیند را به شکل مؤثرتری پیگیری کرد. این مسیر به گونه ای طراحی شده است که با کمترین سردرگمی، متقاضی را به نتیجه مطلوب برساند.
- مراجعه به دفتر اسناد رسمی و احراز هویت: متقاضی باید با در دست داشتن مدارک هویتی و سند لازم الاجرای مورد نظر، به یکی از دفاتر اسناد رسمی که صلاحیت رسیدگی به پرونده او را دارد، مراجعه کند. سردفتر ابتدا هویت و صلاحیت متقاضی را احراز می کند.
- ورود اطلاعات در سامانه ثبت الکترونیک اسناد: پس از احراز هویت، سردفتر اطلاعات مربوط به درخواست و مستندات را در سامانه ثبت الکترونیک اسناد وارد می کند. مدارک فیزیکی به سند الکترونیکی تبدیل شده و از طریق سامانه به اداره اجرای ثبت محل ارسال می شوند. این مرحله باید ظرف ۴۸ ساعت انجام گیرد.
- بررسی و صدور اجراییه توسط اداره اجرا: اداره اجرا پس از دریافت مدارک، آن ها را بررسی کرده و حداکثر ظرف ۲۴ ساعت نسبت به تشکیل پرونده الکترونیکی و صدور اجراییه اقدام می کند.
- رفع نقص یا اعلام عدم صلاحیت: در صورتی که اداره اجرا نقصی در مدارک مشاهده کند یا متقاضی را فاقد صلاحیت بداند، مراتب را از طریق سامانه به دفترخانه اعلام می کند. دفترخانه موظف است ظرف ۲۴ ساعت نسبت به رفع نقص اقدام کرده یا موضوع را از طریق پیامک به متقاضی اطلاع دهد.
فرآیند پذیرش و صدور اجراییه از طریق دفاتر اسناد رسمی، با هدف سرعت بخشی و تسهیل احقاق حقوق قانونی طراحی شده است.
زمان بندی و هزینه های اجراییه
یکی از دغدغه های اصلی متقاضیان، آگاهی از مدت زمان استاندارد و هزینه های مربوط به صدور اجراییه است. این شیوه نامه تلاش کرده تا در این زمینه نیز شفافیت لازم را ایجاد کند. مدت زمان استاندارد برای اقدامات سردفتر در تبدیل و ارسال مدارک، ۴۸ ساعت و برای بررسی و صدور اجراییه توسط اداره اجرا، ۲۴ ساعت تعیین شده است. البته این زمان ها ممکن است با توجه به شرایط خاص هر پرونده متغیر باشد. حق الزحمه خدمات سردفتر و سایر هزینه های اجراییه نیز بر اساس تعرفه های مصوب سازمان ثبت اسناد و املاک کشور محاسبه می شود. این هزینه ها شامل حق الزحمه سردفتر و هزینه های اجرایی اداره ثبت می باشند.
تکمیل تقاضانامه صدور اجراییه: جزئیات مهم
تقاضانامه صدور اجراییه، فرمی حیاتی است که باید با دقت و وسواس کامل تکمیل شود. اطلاعات درج شده در این فرم، اساس و مبنای اقدامات بعدی قرار می گیرد. در این فرم، متقاضی باید مشخصات هویتی کامل خود (نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره شناسنامه، محل صدور، تاریخ تولد و کد ملی) را به همراه مشخصات هویتی متعهدین سند، محل اقامت هر دو طرف و موضوع لازم الاجرای مورد تقاضا قید کند. همچنین، مشخصات دقیق سند مورد تقاضا (مانند شماره چک و بانک صادرکننده یا شماره سند و دفترخانه) و در صورت فوت متعهد، نام و مشخصات ورثه (بدون نیاز به گواهی حصر وراثت) باید ذکر شود. در صورتی که بستانکار بانک یا مرجع دیگری باشد که حق دریافت خسارت تأخیر تأدیه دارد، میزان این خسارت تا روز درخواست و از آن پس، به همراه میزان حق بیمه و حق الوکاله (در صورت تعلق) باید به وضوح تصریح گردد.
پیگیری و اعتراض به اقدامات اجرایی
فرآیند اجراییه نیز مانند هر فرآیند قانونی دیگری، امکان پیگیری و اعتراض را برای طرفین فراهم می آورد. طرفین پرونده می توانند با استفاده از کد رهگیری پرونده، از طریق پورتال سازمان ثبت یا دفترخانه مربوطه، اقدامات اجرایی را پیگیری کنند. در صورت تمایل به پیگیری از طریق دفترخانه، سردفتر موظف است ظرف ۲۴ ساعت، درخواست ذینفع را از طریق سامانه به اداره یا شعبه اجرای مربوطه ارسال نماید. چنانچه ذینفع نسبت به اقدامات اجرایی اعتراضی داشته باشد، باید اعتراض خود را در مهلت مقرر به دفترخانه تسلیم کند. سردفتر نیز باید فوراً اعتراض را به صورت الکترونیکی به اداره اجرا ارسال نماید و تاریخ ثبت اعتراض در سامانه، ملاک عمل قرار خواهد گرفت. در مواقع ضروری که زمان محدود است و بیم تضییع حق معترض می رود، می توان به صورت مستقیم به ادارات اجرا مراجعه کرد.
شیوه پذیرش و صدور اجراییه برای اسناد خاص
شیوه نامه پذیرش و صدور اجراییه، جزئیات خاصی را برای انواع مختلف اسناد لازم الاجرا در نظر گرفته است. هر نوع سند، مدارک و نکات ویژه ای دارد که آشنایی با آن ها برای متقاضیان ضروری است. در ادامه، به بررسی برخی از مهم ترین این موارد می پردازیم.
اجراییه چک
صدور اجراییه چک یکی از پرکاربردترین موارد در دفاتر اسناد رسمی است. قانون صدور چک، این سند را به ابزاری قدرتمند برای وصول مطالبات تبدیل کرده است.
مدارک لازم برای اجراییه چک
- مدارک احراز هویت و سمت متقاضی
- اصل چک
- اصل گواهینامه عدم پرداخت صادره از بانک محال علیه
- تقاضانامه تکمیل شده اجراییه
نکات کلیدی در اجراییه چک
تقاضای صدور اجراییه چک فقط علیه صادرکننده چک و در صورت فوت، علیه وراث وی امکان پذیر است. در مورد چک های اشخاص حقوقی، هم صادرکننده و هم صاحب حساب به طور تضامنی مسئول هستند. اگر چندین چک علیه یک بدهکار وجود دارد، سردفتر می تواند همه آن ها را در قالب یک تقاضانامه واحد بپذیرد. همچنین، دارنده چک (اعم از کسی که چک در وجه او صادر شده، به نام او ظهرنویسی شده یا حامل چک) حق درخواست اجراییه را دارد.
چک مورد تقاضا باید شرایطی نظیر صادره از شعب بانک های ایرانی (نه مؤسسات اعتباری غیربانکی)، بدون وعده، مخدوش نبودن تاریخ و مبلغ، و مطابقت امضا با نمونه امضای بانکی را داشته باشد. یک نکته بسیار مهم که در سال های اخیر تغییر کرده، مربوط به عباراتی مانند بابت تضمین است. به موجب رأی وحدت رویه شماره ۲۹۵۸ مورخ ۱۴۰۰/۱۱/۱۲ دیوان عدالت اداری، درج چنین عباراتی در متن چک، مانع از پذیرش تقاضای اجراییه ثبتی می شود.
گواهینامه عدم پرداخت نیز باید شامل علت برگشت چک، کد رهگیری و مهر و امضای متصدی مربوطه باشد و مطابقت امضا را تأیید کند. همچنین نباید معارض با گواهینامه های دیگر باشد. مرجع پذیرش درخواست صدور اجراییه چک، دفاتر اسناد رسمی واقع در محل اقامت متقاضی یا محل وقوع بانک محال علیه است. برای چک های صادره از شعب بانک های ایرانی در خارج از کشور، دفاتر اسناد رسمی شهر تهران صلاحیت دارند. مستند قانونی این امر، ماده ۲ قانون صدور چک مصوب ۱۳۵۵ و ماده ۱۸۳ آیین نامه اجرا می باشد.
اجراییه وصول هزینه های مشترک آپارتمان ها
برای وصول هزینه های مشترک آپارتمان ها، شیوه نامه پذیرش و صدور اجراییه، مسیر خاصی را تعیین کرده است.
مدارک لازم:
- مدارک احراز هویت و سمت متقاضی
- اظهارنامه ابلاغ شده به مالک آپارتمان یا استفاده کننده
- صورتحساب ریز بدهی سهم مالک یا استفاده کننده
- مدارک مثبت سمت مدیر یا هیأت مدیره (تقاضا باید از طرف مدیر یا هیأت مدیره یا وکیل آنان باشد)
- تقاضانامه تکمیل شده اجراییه
مرجع پذیرش درخواست صدور اجراییه از دفترخانه واقع در شهر محل وقوع ملک صورت می گیرد و مستند قانونی آن، ماده ۱۰ مکرر اصلاحی قانون تملک آپارتمان ها مصوب ۱۳۵۱ و ماده ۱۰۸ آیین نامه اجرا است.
اجراییه وصول هزینه های مشترک شرکت شهرک های صنعتی
همانند آپارتمان ها، وصول هزینه های مشترک در شرکت شهرک های صنعتی نیز از طریق اجراییه ثبتی امکان پذیر است.
مدارک لازم:
- مدارک احراز هویت و سمت متقاضی
- اظهارنامه ابلاغ شده به مالک ملک یا استفاده کننده به طوری که ده روز از زمان ابلاغ آن سپری شده باشد
- مدارک مثبت سمت مدیرعامل
- صورتحساب ریز بدهی سهم مالک یا استفاده کننده
- تقاضانامه تکمیل شده اجراییه
مرجع پذیرش این درخواست نیز دفترخانه واقع در شهر محل وقوع ملک است و مستند قانونی آن ماده ۹ قانون نحوه واگذاری مالکیت اداره امور شهرک های صنعتی و تبصره ۲ آن می باشد.
اجراییه عوارض شهرداری
شهرداری ها نیز برای وصول عوارض خود می توانند از ظرفیت شیوه نامه پذیرش و صدور اجراییه استفاده کنند.
مدارک لازم:
- مدارک احراز هویت و سمت متقاضی
- رونوشت مصدق رأی کمیسیون حل اختلاف (موضوع ماده ۷۷ قانون اصلاح پاره ای از مواد و الحاق مواد جدید به قانون شهرداری مصوب ۱۳۴۵) و یا تصمیم کمیسیون ماده ۸ قانون نوسازی و عمران شهری مصوب ۱۳۴۷
- صورتحساب قطعی شده عوارض موضوع ماده ۱۱۰ قانون شهرداری
- اخطار ابلاغ شده رأی به مؤدی
- تقاضانامه تکمیل شده اجراییه
مرجع پذیرش درخواست صدور اجراییه از دفترخانه واقع در محل اقامت متعهدله صورت می گیرد. مستند قانونی این امر، مواد ۸ و ۱۳ قانون نوسازی و عمران شهری و مواد ۷۷ و ۱۱۰ قانون شهرداری و ماده ۱۸۱ و ۱۸۲ آیین نامه اجرا است.
اجراییه قراردادهای عادی بانکی و مؤسسات مالی و اعتباری
برخی قراردادهای عادی بانکی و مؤسسات مالی و اعتباری نیز قابلیت صدور اجراییه را دارند.
مدارک لازم:
- مدارک احراز هویت و سمت متقاضی
- اصل قرارداد بانکی یا قرارداد مربوط به مؤسسات مالی و اعتباری مجاز غیربانکی یا صندوق تعاون
- تقاضانامه تکمیل شده اجراییه
نکات کلیدی:
پذیرش تقاضا به طرفیت اشخاصی صورت می گیرد که در قرارداد نام آن ها ذکر شده و ذیل کلیه اوراق قرارداد را امضا نموده اند. پذیرش تقاضا نسبت به مبالغی است که منجزاً (قطعی و مشخص) در قرارداد قید شده باشد، اعم از اصل طلب، سود و خسارت تأخیر تأدیه. نکته مهم این است که اگر تقاضای پذیرش اجراییه مربوط به قرارداد داخلی بانک ها با موضوع معاملات اموال غیرمنقول یا خودرو باشد (مانند اجاره به شرط تملیک)، به دلیل اینکه تنظیم این نوع معاملات باید در دفاتر اسناد رسمی انجام شود، قابلیت پذیرش اجراییه را ندارد. مرجع پذیرش از دفترخانه واقع در محل اقامت متعهدله است. مستندات قانونی شامل قانون اصلاح ماده ۱۵ قانون عملیات بانکی بدون ربا و الحاق دو تبصره به آن مصوب ۱۳۶۵، و قوانین تسری امتیازات خاص بانک ها به مؤسسات اعتباری مجاز غیربانکی و صندوق تعاون، و ماده ۱۹۹ آیین نامه اجرا می شود.
اجراییه آراء هیأت داوری بورس اوراق بهادار
آراء صادره از هیأت داوری بورس اوراق بهادار نیز می توانند مبنای صدور اجراییه قرار گیرند.
مدارک لازم:
- مدارک احراز هویت و سمت متقاضی
- اصل رأی هیأت داوری بورس
- تقاضانامه تکمیل شده اجراییه
نکته مهم این است که قراردادهای صادره از هیأت داوری بورس، قابلیت صدور اجراییه ندارند. مرجع پذیرش درخواست صدور اجراییه از دفترخانه واقع در محل اقامت متعهدله صورت می گیرد. مستند قانونی این مورد، تبصره ۵ ماده ۳۷ قانون بازار اوراق بهادار مصوب ۱۳۸۴ و ماده ۱۹۴ آیین نامه اجرا است.
اجراییه اسناد عادی تسهیلات اتحادیه ها و شرکت های تعاونی
اسناد عادی اعطای تسهیلات توسط اتحادیه ها و شرکت های تعاونی روستایی، کشاورزی، عشایری، صیادی، صنایع روستایی و فرش نیز قابلیت اجرایی شدن دارند.
مدارک لازم:
- مدارک احراز هویت و سمت متقاضی
- قرارداد منعقده بین وام گیرنده و شرکت های تعاونی یا اتحادیه تعاونی روستایی یا کشاورزی، تولید و صندوق تعاون روستایی ایرانیان و…
- تقاضانامه تکمیل شده اجراییه
نکته مهم آن است که مبلغ قرارداد نباید از پنجاه میلیون (۵۰،۰۰۰،۰۰۰) سال تجاوز نماید (بر اساس ماده واحده قانون اعتبار اسناد عادی وام های پرداختی شرکت های تعاونی روستایی، عشایری و صیادی به اعضا مصوب ۱۳۹۴). مرجع پذیرش درخواست صدور اجراییه از دفترخانه محل اقامت متعهدله صورت می گیرد. مستند قانونی این امر، ماده واحده قانون اعتبار اسناد وام های پرداختی شرکت های تعاونی روستایی، عشایری و صیادی به اعضا مصوب ۱۳۹۴ و ماده ۱۱ قانون تشکیل بانک تعاون کشاورزی ایران مصوب ۱۳۴۸ و تبصره ۶۳ ماده واحده قانون بودجه اصلاحی سال های ۱۳۵۲ و ۱۳۵۳ کل کشور می باشد.
اجراییه وصول مطالبات شرکت فرودگاهی و ناوبری هوایی ایران
شرکت فرودگاهی و ناوبری هوایی ایران نیز برای وصول مطالبات خود می تواند درخواست صدور اجراییه را مطرح کند.
مدارک لازم:
- مدارک احراز هویت و سمت متقاضی
- صورتحساب مطالبات مربوط به مازاد نرخ بلیط هر مسافر در پروازهای داخلی و خارجی، نرخ استفاده از پاویون های فرودگاه های کشور و وصول اجاره بها قراردادهای مربوط به واگذاری اماکن در فرودگاه ها به اشخاص
- تقاضانامه تکمیل شده اجراییه
مرجع پذیرش درخواست صدور اجراییه از دفترخانه واقع در محل اقامت متعهدله صورت می گیرد. مستند قانونی این موضوع، بند ۵ ماده ۵۳ قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور است.
اجراییه قبوض اقساطی
قبوض اقساطی، به خصوص آن دسته که پشتوانه سند رسمی دارند، قابلیت صدور اجراییه را دارا هستند.
مدارک لازم:
- مدارک احراز هویت و سمت متقاضی
- اصل قبوض اقساطی
- گواهی دفترخانه صادرکننده قبوض اقساطی مبنی بر عدم پرداخت بدهی و وجه قبوض در آن دفترخانه و عدم تغییر اقامتگاه
- کپی مصدق سند مربوط
- تقاضانامه تکمیل شده اجراییه
نکات کلیدی:
سررسید پرداخت قبض اقساطی مورد تقاضا باید فرا رسیده باشد. اگر متقاضی بخواهد از شرط مندرج در سند استفاده کند (مثلاً شرط حال شدن دیون در صورت عدم پرداخت یک یا چند قبض اقساطی)، مشمول ماده ۵ آیین نامه اصلاحی مصوب ۱۳۹۸/۱۲/۶ خواهد بود و هرگونه اقدام با دفترخانه تنظیم کننده سند مربوطه است. مرجع پذیرش درخواست صدور اجراییه از دفترخانه تنظیم کننده سند مربوط به قبض اقساطی صورت می گیرد و مستند قانونی آن، بند ب اصلاحی ماده ۲ آیین نامه اجرا می باشد.
اجراییه تخلیه فروشگاه ها و غرفه های پایانه ها و مجتمع های خدمات رفاهی
برای تخلیه فروشگاه ها و غرفه های احداثی در پایانه ها و مجتمع های خدمات رفاهی بین راهی نیز می توان از شیوه نامه پذیرش و صدور اجراییه استفاده کرد.
مدارک لازم:
- مدارک احراز هویت و سمت متقاضی
- اخطاریه صادره از دفترخانه (مبنی بر مهلت یک ماهه جهت تخلیه)
- اصل قرارداد منعقده فیمابین مستأجر و شرکت سهامی خاص پایانه ها و…
- تقاضانامه تکمیل شده اجراییه
مرجع پذیرش درخواست صدور اجراییه از دفترخانه محل وقوع ملک صورت می گیرد و مستند قانونی آن، تبصره ۴ قانون اصلاح قانون تأسیس شرکت سهامی خاص پایانه های عمومی و مجتمع های خدمات رفاهی بین راهی و ماده ۲۰۰ آیین نامه اجرا است.
اجراییه وصول مطالبات و پرداخت های خسارت بیمه گر
بیمه گر نیز در موارد خاصی می تواند برای وصول مطالبات و خسارت های پرداختی خود، درخواست اجراییه کند.
مدارک لازم:
- مدارک احراز هویت و سمت متقاضی
- اصل قرارداد بیمه
- اصل اسناد پرداخت خسارت از طرف بیمه گر
- حکم دادگاه مبنی بر اثبات عمد مسبب در ایجاد حادثه
- تأییدیه نیروی انتظامی یا پزشکی قانونی یا دادگاه مبنی بر مست بودن راننده یا استعمال مواد مخدر یا روانگردان
- تأییدیه راهنمایی و رانندگی مبنی بر فقدان گواهینامه راننده یا عدم تناسب گواهینامه
- تأیید نیروی انتظامی مبنی بر مسروقه بودن وسیله نقلیه مسبب حادثه
- تقاضانامه تکمیل شده اجراییه
مرجع پذیرش درخواست صدور اجراییه از دفترخانه محل اقامت متعهدله صورت می گیرد. مستند قانونی این امر، تبصره ۲ ماده ۱۵ قانون بیمه اجباری خسارت وارده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب ۱۳۹۵ است.
اجراییه وصول مطالبات و پرداخت های صندوق تأمین خسارت های بدنی
صندوق تأمین خسارت های بدنی نیز در مواردی که به قائم مقامی زیان دیده خسارت پرداخت کرده است، می تواند نسبت به بازیافت وجوه اقدام کند. بخشنامه شماره ۱۴۰۰/۵۳۶۴۴ مورخ ۱۴۰۰/۳/۲۵ ریاست سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، جزئیات این موارد را به تفکیک بیان کرده است.
موارد بازیافت وجوه توسط صندوق (ماده ۲۵ قانون بیمه اجباری شخص ثالث):
-
نداشتن، انقضا یا بطلان بیمه نامه: تقاضای صدور اجراییه علیه مسبب حادثه قابل پذیرش است.
- مدارک مورد نیاز: مدارک احراز هویت متقاضی، اصل اسناد پرداخت صندوق یا تصویر آن ها با گواهی مرجع قضایی، تأییدیه بیمه مرکزی (قابل دسترسی از سامانه سنهاب) مبنی بر نداشتن، انقضا یا بطلان بیمه نامه، تقاضانامه تکمیل شده اجراییه.
-
تعلیق یا لغو پروانه یا توقف یا ورشکستگی بیمه گر: به بیمه گر و مدیران آن رجوع می شود.
- مدارک مورد نیاز: مدارک احراز هویت و سمت متقاضی، اصل اسناد پرداخت صندوق یا تصویر آن ها با گواهی مرجع قضایی، حکم دادگاه مبنی بر ورشکستگی یا توقف بیمه گر یا تعلیق و لغو پروانه، تقاضانامه تکمیل شده اجراییه.
-
شناخته نشدن وسیله نقلیه مسبب حادثه: پس از شناخته شدن وسیله نقلیه، اگر دارای بیمه نامه باشد علیه بیمه گر و اگر فاقد بیمه نامه باشد، علیه مسبب حادثه تقاضای صدور اجراییه پذیرش می گردد.
- مدارک مورد نیاز: مدارک احراز هویت و سمت متقاضی، اصل اسناد پرداخت صندوق یا تصویر آن ها با گواهی مرجع قضایی، گزارش راهنمایی و رانندگی یا صورتجلسه راهور یا کارشناس تصادفات مورد تأیید مرجع قضایی یا تصویر گزارش پلیس ۱۱۰ حاکی از شناخته شدن وسیله نقلیه مسبب حادثه، تقاضانامه تکمیل شده اجراییه. (در اینجا عبارت شناخته نشدن در بخشنامه اصلی به اشتباه قید شده بود و شناخته شدن صحیح است.)
-
خارج از ظرفیت بودن سرنشینان داخل وسیله نقلیه مسبب حادثه: تقاضای صدور اجراییه علیه مسبب حادثه قابل پذیرش است.
- مدارک مورد نیاز: مدارک احراز هویت و سمت متقاضی، اصل اسناد پرداخت صندوق یا تصویر آن ها با گواهی مرجع قضایی، اصل قرارداد بیمه یا تصویر آن (فقط در صورتی که صدور اجراییه بر اساس بند پ ماده ۲۵ قانون بیمه اجباری باشد)، تقاضانامه تکمیل شده اجراییه.
مرجع پذیرش درخواست صدور اجراییه از دفترخانه محل اقامت متعهدله صورت می گیرد. مستند قانونی این موارد، ماده ۲۶ قانون بیمه اجباری خسارت وارده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب ۱۳۹۵ است.
اجراییه مهریه مندرج در سند ازدواج ثبت شده در دفاتر کنسولگری خارج از کشور
اجراییه مهریه یکی دیگر از موارد مهم در این شیوه نامه است، به خصوص برای اسناد ازدواجی که در خارج از کشور ثبت شده اند.
مدارک لازم:
- مدارک احراز هویت و سمت متقاضی
- اصل سند ازدواج
- تأییدیه سند ازدواج توسط وزارت امور خارجه
- تقاضانامه تکمیل شده اجراییه
مرجع پذیرش درخواست صدور اجراییه از دفاتر اسناد رسمی واقع در شهر تهران صورت می گیرد. مستند قانونی این امر، ماده ۳۱ قانون ثبت احوال و تبصره ماده ۱۵ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ است.
اجراییه برگ وثیقه انبارهای عمومی
برای برگ وثیقه انبارهای عمومی نیز امکان صدور اجراییه وجود دارد.
مدارک لازم:
- مدارک احراز هویت و سمت متقاضی
- اصل برگ وثیقه انبار عمومی
- تقاضانامه تکمیل شده اجراییه
نکات کلیدی:
اولین ظهرنویسی برگ وثیقه باید در دفتر انبار ثبت شده باشد و از موعد مذکور در برگ وثیقه ده روز گذشته باشد. مرجع پذیرش درخواست صدور اجراییه از دفترخانه واقع در محل انبار عمومی کالای مربوطه صورت می گیرد. مستند قانونی این مورد، ماده ۱۰ تصویب نامه انبارهای عمومی مصوب ۱۳۴۰ و ماده ۱۷۹ آیین نامه اجرا است.
اجراییه آب بها، آب سازمان ها و شرکت های تابعه وزارت نیرو
سازمان ها و شرکت های تابعه وزارت نیرو نیز می توانند برای وصول آب بها از طریق شیوه نامه پذیرش و صدور اجراییه اقدام کنند.
مدارک لازم:
- مدارک احراز هویت و سمت متقاضی
- قراردادهای منعقده بین سازمان ها و شرکت های آبیاری و استفاده کنندگان از آب مربوط به وصول آب بها
- رأی صادره از کمیسیون مذکور در ماده واحده مصوب ۱۳۴۶ قانون وصول بهای آب سازمان ها و شرکت های تابع وزارت نیرو
- اخطاریه ابلاغ شده موضوع تبصره ۶ ماده ۳۳ و ۳۴ قانون توزیع عادلانه آب مصوب ۱۳۶۱
- صورتحساب بدهی مصرف کننده مربوط به بهای آب پرداخت نشده
- تقاضانامه تکمیل شده اجراییه
مرجع پذیرش درخواست صدور اجراییه از دفترخانه واقع در محل وقوع ملک مربوطه صورت می گیرد. مستندات قانونی این امر، ماده واحده قانون وصول بهای آب سازمان ها و شرکت های تابع وزارت آب و برق مصوب ۱۳۴۶، ماده ۵۴ قانون آب و نحوه ملی شدن آن مصوب ۱۳۴۷، مواد ۳۳ و ۳۴ قانون توزیع عادلانه آب مصوب ۱۳۶۱ و مواد ۱۹۶ و ۱۹۷ آیین نامه اجرا می باشد.
اجراییه وصول بهای برق
برای وصول بهای برق نیز مسیر مشابهی از طریق دفاتر اسناد رسمی وجود دارد.
مدارک لازم:
- مدرک احراز هویت و سمت متقاضی
- فرم مخصوص حاوی مقدار برق مصرف شده یا هزینه های دیگر بر اساس تعرفه قانونی
- تقاضانامه تکمیل شده اجراییه
مرجع پذیرش درخواست صدور اجراییه از دفترخانه محل وقوع ملک مربوطه صورت می گیرد. مستند قانونی این مورد، ماده ۱۸ آیین نامه اجرایی قانون آب و برق خوزستان مصوب ۱۳۳۹، ماده ۱۷ آیین نامه اجرایی قانون استقلال شرکت های توزیع نیروی برق در استان ها مصوب ۱۳۸۶ و ماده ۱۹۸ آیین نامه می باشد.
اجراییه بهای تلفن، گاز، فاضلاب، آب و برق
وصول مطالبات مربوط به تلفن، گاز، فاضلاب، آب و برق که تحت شمول قانون خاصی قرار می گیرند، نیز از طریق اجراییه ثبتی میسر است.
مدارک لازم:
- مدارک احراز هویت و سمت متقاضی
- قبض مربوط به بهای تلفن، گاز، فاضلاب، آب و برق
- اخطار ابلاغ شده مربوط به مهلت پرداخت به مصرف کننده
- تقاضانامه تکمیل شده اجراییه
مرجع پذیرش درخواست صدور اجراییه از دفترخانه محل وقوع ملک صورت می گیرد. مستند قانونی این امر، قانون مجازات استفاده کنندگان غیرمجاز آب، برق، تلفن، فاضلاب و گاز مصوب ۱۳۹۶ است.
اجراییه مطالبات موضوع ماده ۱۰۳ قانون شهرداری
ماده ۱۰۳ قانون شهرداری به شهرداری ها اجازه می دهد تا هزینه های ترمیم خرابی ها و زیان های وارده به معابر عمومی را از مسببین مطالبه کنند و این امر از طریق اجراییه قابل پیگیری است.
مدارک لازم:
- مدارک احراز هویت و سمت متقاضی
- صورتحساب هزینه های انجام شده که به تأیید شهرداری مربوطه رسیده باشد
- اخطار ابلاغ شده به مؤسسه یا وزارتخانه مربوطه مبنی بر ترمیم خرابی و زیان وارده
- تقاضانامه تکمیل شده اجراییه
مرجع پذیرش درخواست صدور اجراییه از دفترخانه محل اقامت متعهدله صورت می گیرد. مستند قانونی این مورد، ماده ۱۰۳ قانون شهرداری مصوب ۱۳۴۵ است.
اجراییه مطالبات سازمان حفظ نباتات کشور
سازمان حفظ نباتات کشور نیز برای وصول مطالبات خود بابت عملیات مبارزه با آفات و بیماری های نباتی می تواند درخواست صدور اجراییه کند.
مدارک لازم:
- مدارک احراز هویت و سمت متقاضی
- اعلامیه وزارت کشاورزی مبنی بر اعلام همگانی جهت عملیات مبارزه به منظور جلوگیری از اشاعه آفات و بیماری های نباتی و انباری
- مدارک دال بر اطلاع رسانی به عموم جهت اعلام نوع و ترکیب سموم دلخواه مبارزه و موقع و طریقه حفاظت از مسمومیت و دستورهای بهداشتی از طرف سازمان حفظ نباتات
- هزینه تمام شده به اضافه ده درصد طبق اعلام رئیس سازمان حفظ نباتات
- تقاضانامه تکمیل شده اجراییه
مرجع پذیرش درخواست صدور اجراییه از دفترخانه محل اقامت متعهدله صورت می گیرد. مستند قانونی این امر، ماده ۷ قانون حفظ نباتات کشور مصوب ۱۳۴۶ است.
نتیجه گیری
شیوه نامه پذیرش و صدور اجراییه، ابزاری حیاتی در نظام حقوقی ایران برای احقاق حقوق و اجرای سریع تعهدات به شمار می رود. با مطالعه و درک کامل این شیوه نامه، افراد قادر خواهند بود تا با آگاهی و اطمینان خاطر بیشتری در مسیر وصول مطالبات و اجرای مفاد اسناد لازم الاجرای خود گام بردارند. دفاتر اسناد رسمی به عنوان نهادی متخصص و قابل اعتماد، در این فرآیند نقشی تسهیل گر دارند و با ارائه راهنمایی های لازم، تجربه مراجعه کنندگان را بهبود می بخشند.
آگاهی از جزئیات، مدارک مورد نیاز و مستندات قانونی برای هر نوع اجراییه، به متقاضیان کمک می کند تا از اتلاف وقت و انرژی جلوگیری کرده و با دقت بیشتری مراحل را طی کنند. در موارد پیچیده یا زمانی که ابهامی وجود دارد، توصیه می شود حتماً با متخصصین حقوقی و سردفتران مجرب مشورت شود. این همکاری، می تواند به تسریع و صحت فرآیند کمک شایانی کند و از بروز مشکلات احتمالی پیشگیری نماید. در نهایت، این شیوه نامه با هدف افزایش کارآمدی و دسترسی آسان تر به عدالت تدوین شده و نقش دفاتر اسناد رسمی در این زمینه، سزاوار قدردانی است.
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "شیوه نامه پذیرش و صدور اجراییه – راهنمای جامع و کامل" هستید؟ با کلیک بر روی قوانین حقوقی، اگر به دنبال مطالب جالب و آموزنده هستید، ممکن است در این موضوع، مطالب مفید دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "شیوه نامه پذیرش و صدور اجراییه – راهنمای جامع و کامل"، کلیک کنید.