پوسیدگی های دندانی و افت عملکرد مغز و قلب / ارتباط بیماری های دهان با بروز برخی سرطان ها

مدیرکل دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت ضمن تاکید بر اهمیت سلامت دهان و دندان و لزوم اولویت بخشیدن به این موضوع در سیاست گذاری های سلامت کشورها، در عین حال ارتباط بیماری های مزمن دهان و لثه ها را با سلامت مغز، قلب، دستگاه گوارش و حتی بروز برخی سرطان ها تشریح کرد.

دکتر فرشید رضایی در گفت وگو با پارازیت، با تاکید بر اهمیت سلامت دهان و دندان و با بیان اینکه برخی افراد دهان را آینه تمام نمای بدن می نامند، گفت: البته این تمثیل در تبیین جایگاه دهان در سلامت بدن، بدون شواهد علمی هم نیست و امروزه دلایلی وجود دارد که نشان می دهند عدم رعایت بهداشت دهان نه تنها با بیماری های مختلف دندان و لثه و زبان همراه می شود، بلکه وضعیت سلامت دهان و دندان و بطور خاص میکروب های دهان می تواند به بیماری های مختلفی در مغز، قلب و سیستم گوارشی و سایر نقاط بدن انسان منجر شود و جالب تر آنکه در صورت وجود بیماری در سایر نقاط بدن می توان نشانه هایی از آن را در معاینه دهان بیماران مشاهده کرد.

ارتباط سلامت مغز با سلامت دهان و دندان

وی در این باره افزود: به عنوان نمونه مطالعه ارزشمندی در ژاپن انجام شده که ارتباط سلامت مغز و سلامت دهان و دندان را نشان می دهد. این مطالعه نشان داد که بیماری های لثه و دندان و از دست دادن دندان در طول زمان به چروک شدن و آسیب بخشی از مغز منجر می شود که در حافظه و یادگیری نقش دارد (هیپوکمپ)؛ یعنی همان قسمت هایی که در آلزایمر آسیب می بینند. درگذشته نیز تحقیقات دیگری رابطه نزدیکی بین بیماری ها و التهاب لثه و دندان از یک سو و دمانس و مشکلات شناختی مغز از سوی دیگر را نشان داده بودند.

پوسیدگی های دندانی و افت عملکرد مغزی

لزوم اولویت بخشیدن به سلامت دهان در کشورها

رضایی گفت: در واقع می توان چنین نتیجه گرفت که مسواک زدن و کشیدن نخ دندان و رعایت سلامت دهان و دندان فوایدی بیش از سلامت دهان دارد و بر روی سلامت ذهن و آینده شناختی و عملکرد مغز ما تاثیرات مهمی خواهد داشت. بر اساس مطالعات تصویربرداری چین و چروک های مغزی، بی دندانی ناشی از پوسیدگی شدید دندان ها و التهابات شدید لثه ها باعث افت عملکرد مغزی می شوند؛ گویی که چند سال به سن مغز اضافه می شود. مطالعه جالب دیگری از سوید نیز نشان داد که در مقایسه بین دوقلوها، فردی که قبل از 35 سالگی به بیماری های التهابی شدید لثه مبتلا شود یا دندانی را از دست دهد، در دهه های بعد خطر ابتلا به دمانس و فراموشی و مشکلات شناختی در او، حدود 4 تا 5 برابر بیش تر از قل دیگری می شود که لثه و دندان سالمی دارد و این مطالعه نیز شاهد دیگری برای اهمیت توجه به سیاستگذاری و اولویت بخشیدن به سلامت دهان در کشورها را خاطرنشان می دارد.

ارتباط میکروب های بیماری زا در دهان با شکل گیری سرطان در روده

وی در این باره به پارازیت افزود: یکی دیگر از بخش های بدن که نه تنها بر سلامت دهان تاثیر دارد بلکه تحت تاثیر وضعیت میکروبی و سلامت دهان و دندان است، سیستم گوارش و روده های بدن است. از نظر تنوع و تعداد میکروب رتبه اول به روده ها تعلق دارد و محیط دهان انسان در رتبه دوم و بالاتر از بقیه بخش های بدن قرار دارد. امروزه میکروب های بیماری زایی در دهان شناسایی شده اند که علاوه بر ایجاد بیماری های لثه و دندان می توانند بعد از بلعیده شدن به روده رفته و در روده انسان به شکلگیری و متاستاز سرطان کمک کنند.

 مدیرکل دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت ادامه داد: فوزوباکتریوم از دهان به روده رفته و به سلول های سرطانی روده می چسبد و موارد رشد دهنده سرطان را فعال می کند که به تکثیر و متاستاز سرطان در نقاط دیگر بدن منجر می شود. بنابراین مسواک زدن و کشیدن نخ دندان نه تنها به بهداشت دهان و لثه ها کمک می کند، بلکه می تواند به سیستم گوارشی و سلامت کلی بدن نیز کمک کند.

بیماری های دهان و دندان و خطر سرطان های مری و معده و سکته ها

رضایی با اشاره به مطالعه ای دیگر ادامه داد: در یک مطالعه بزرگ بر روی ده ها هزار نفر که به مدت حدود 25 سال تحت بررسی قرار گرفتند، مشخص شد کسانی که سلامت دهان ضعیف تری داشتند و از بیماری های لثه رنج می بردند 40 تا 50 درصد خطر سرطان مری و سرطان معده در آنها در طول زمان بیشتر از کسانی است که بهداشت دهان و دندان را رعایت نموده اند. بین بیماری های دهان و دندان و بیماری های قلبی عروقی و سکته هم ارتباط نزدیکی وجود دارد و رسیدگی به بهداشت دهان و دندان می تواند بر بیماری های قلبی تاثیرگذار باشد و کیفیت زندگی بیماران قلبی و سکته را بهتر کند.

وی همچنین گفت: بیماری های مزمن دهان و لثه ها بر پیدایش بیماری های عروق ویروس کرونا قلبی و سکته تاثیر دارند و در واقع در کنار عوامل دیگر بیماری ساز قلبی مانند دخانیات، چربی بالا و دیابت باید عدم سلامت دهان و دندان را هم مورد توجه قرار داد. بی دندان شدن نیز بر بیماری های رگ های ویروس کرونا قلب تاثیر دارد. هنوز سوالات زیادی نیز در پیش روی محققان وجود دارد که آیا بیماری های دهان و دندان بر پیش آگهی و سرنوشت بیماران قلبی هم بطور مشخص اثر دارد و شدت بیماری را نیز بیشتر می نماید یا خیر؟ نتایج تحقیقات بشر این نکته را برای سیاستگذاران بهداشتی کشور مشخص می نماید که سرمایه گذاری بر ارتقای سلامت و توجه به عوامل خطر مشترک از جمله فعالیت بدنی کم، مصرف و تبلیغ دخانیات، غذای غیرسالم، چاقی، پرفشاری خون و آلودگی هوا و افسردگی، می تواند دستاوردهای متعددی برای سلامت جامعه داشته باشد و با توجه به هزینه اثربخشی برنامه های آموزشی و مشارکت مردمی در این مسیر بهتر است به عنوان یک اولویت به موضوع آموزش بهداشت و ترویج رفتارهای سالم نگاه شود.

مدیرکل دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت در بخش پایانی صحبت هایش تاکید کرد: همانطور که ژنتیک و کروموزوم افراد منحصر بفرد است؛ ردپای تاثیرات محیط زندگی انسان ها نیز بر سلامت آنها منحصر بفرد است و قابل ردیابی در آزمایشات خون و ادرار و بررسی موی فرد می باشد. سلامت انسان علاوه بر ژنتیک و رفتارها و عادات فرد تحت تاثیر فرهنگ و وضعیت اقتصادی اجتماعی و مقررات محیطی است که در آن زندگی می کند و در کنار کروموزوم منحصربفرد انسان امروزه اکسپوزوم منحصربفرد او نیز مورد علاقه محققان و سلامت شناسان است. مداخلات ارتقا دهنده سلامت با توجه نمودن به ظرایف لایه های احاطه کننده انسان از خانواده و گروه های دوستان و همکاران و همکلاسی ها تا لایه های قانون و فرهنگ، طراحی می شوند و مشارکت ساختارمند مردم در ساخت محیطی حامی سلامت می تواند نتایج گرانقیمتی برای کل جامعه بهمراه داشته باشد.

به گزارش پارازیت، کمپین 3 روزه «دهان دریچه سلامتی» از امروز 17 اردیبهشت ماه تا 19 با هدف توجه به سلامت و بهداشت دهان و دندان برگزار می شود.

پایان خبر پارازیت