خلاصه کتاب چگونه زندگی نامه بنویسیم؟ ( نویسنده برایان د. آزبورن، ریچارد سایر )

کتاب «چگونه زندگی نامه بنویسیم؟» اثر برایان د. آزبورن و ریچارد سایر، راهنمایی جامع برای علاقه مندان به ثبت داستان زندگی افراد است. این اثر مراحل تحقیق، نگارش و ملاحظات حقوقی را برای خلق یک زندگی نامه معتبر و جذاب تشریح می کند.

نوشتن زندگی نامه، چه از خود و چه از دیگری، تلاشی عمیق برای جاودانه ساختن ردپای یک انسان در گذر زمان است. در این مسیر، نویسنده نه تنها به ثبت وقایع می پردازد، بلکه روح و جوهر یک زندگی، چالش ها، موفقیت ها و تاثیرات آن را نیز به تصویر می کشد. این فرآیند، خود تجربه ای یگانه و سرشار از کشف است؛ کشف ابعاد پنهان یک شخصیت و ارتباط آن با جهان پیرامونش. برایان د. آزبورن و ریچارد سایر در کتاب ارزشمند خود، قطب نمایی دقیق برای این سفر پرفراز و نشیب فراهم می آورند. آنها به خواننده کمک می کنند تا با ابزارها و دانش لازم، وارد دنیای پر رمز و راز زندگینامه نویسی شود و داستانی واقعی را با قلمی قدرتمند روایت کند.

اهمیت ماندگار کردن داستان زندگی: چرا زندگی نامه بنویسیم؟

میل به جاودانگی و ثبت ردپایی از خود یا دیگران، از کهن ترین آرزوهای بشر بوده است. زندگی نامه، بستری فراهم می آورد تا این میل به واقعیت بپیوندد و داستان هایی که می توانند الهام بخش نسل های آینده باشند، از دل زمان و فراموشی بیرون کشیده شوند. وقتی کسی قدم در راه نوشتن زندگی نامه ای می گذارد، در واقع در حال ساختن پلی میان گذشته، حال و آینده است. این پل، تجربیات گران بهای یک فرد را منتقل می کند و به خوانندگان اجازه می دهد تا از موفقیت ها و شکست ها درس بگیرند، با دردها و شادی ها همذات پنداری کنند و در نهایت، مسیر زندگی خود را با دیدگاهی غنی تر ادامه دهند.

ثبت زندگی نامه، فراتر از یک کار ادبی، یک کنش تاریخی و فرهنگی است. این کار به حفظ واقعیت ها و رویدادهای یک دوره زمانی کمک می کند و تصویری ملموس از شرایط اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی یک عصر به دست می دهد. برای نمونه، اگر قرار باشد زندگی فردی در دوران جنگ نوشته شود، خواننده نه تنها با داستان شخصی او، بلکه با حال و هوای آن دوره، چالش های روزمره و تاثیرات آن بر زندگی انسان ها نیز آشنا می شود. این امر به غنای دانش تاریخی و فرهنگی کمک شایانی می کند. علاوه بر این، نگارش زندگی نامه می تواند برای خود نویسنده یا سوژه، جنبه ای از خودشناسی و رشد فردی داشته باشد؛ فرآیندی که در آن به بازنگری و تحلیل زندگی پرداخته می شود و حقایق پنهان آشکار می گردند.

نویسندگان راهنما: برایان د. آزبورن و ریچارد سایر

کتاب «چگونه زندگی نامه بنویسیم؟» ثمره همکاری دو نویسنده مجرب و متخصص در حوزه نگارش زندگی نامه است که هر یک از زاویه دید و تخصص خود به این مقوله پرداخته اند. برایان د. آزبورن، متولد ۱۹۴۱ در گلاسکو اسکاتلند، سال های زیادی را به عنوان کتابدار و رئیس کتابخانه ها در انگلستان سپری کرد. پس از بازنشستگی در سال ۱۹۹۵، به طور تمام وقت به نویسندگی روی آورد. او علاوه بر بخشی از همین کتاب، چندین زندگی نامه تاریخی مفصل و ده ها مقاله و زندگی نامه کوتاه برای نشریات انگلیسی و آمریکایی نوشته است. آزبورن همچنین یکی از نویسندگان فرهنگ اعلام ملی آکسفورد است و دیدگاهی عمیق و آکادمیک به مبانی نظری و عملی زندگینامه نویسی دارد.

ریچارد سایر، تاریخ دان و زندگینامه نویس معاصر آمریکایی، در ایالت مین آمریکا زندگی می کند. او یک زندگینامه نویس حرفه ای است و علاوه بر زندگی نامه های اشخاص، گاه به نگارش سرگذشت شرکت ها نیز می پردازد. آثار او نشان دهنده توانایی اش در جمع آوری اطلاعات و مصاحبه های دقیق است. سایر در این کتاب، تمرکز خود را بر جنبه های عملی و تکنیکی، به ویژه هنر تحقیق و مصاحبه برای نگارش زندگی نامه، قرار داده است. با این تقسیم کار، خواننده با اثری جامع روبرو می شود که هم به مبانی نظری و تاریخی زندگینامه نویسی می پردازد و هم تکنیک های عملی و کاربردی آن را گام به گام آموزش می دهد و این، تجربه مطالعه کتاب را غنی تر و کامل تر می سازد.

بخش اول کتاب: هنر زندگینامه نویسی از نگاه برایان د. آزبورن

برایان د. آزبورن در بخش اول کتاب، نگاهی عمیق تر به جنبه های نظری و ماهیت اصلی زندگینامه نویسی می اندازد. او تلاش می کند تا خواننده را با اصول اساسی این هنر آشنا کند و او را برای ورود به این میدان آماده سازد.

درک ماهیت زندگینامه

آزبورن در این فصل، ابتدا تعریف مشخصی از زندگی نامه ارائه می دهد و تفاوت های آن را با تاریخ نویسی و داستان سرایی برمی شمارد. او به خواننده هشدار می دهد که از دامچاله ها و خطاهای رایج مانند تعصب، اغراق یا عدم دقت و صحت پرهیز کند. یکی از نکات کلیدی که در این بخش مطرح می شود، اهمیت تببین اوضاع یک دوره و شرایط تاریخی است که شخصیت مورد نظر در آن زیسته است؛ زیرا زندگی یک فرد همواره در بستر زمان و مکان معنا می یابد. نویسنده همچنین به مهارت های لازم برای این کار، از جمله تحقیق، تحلیل و توانایی نگارش روان اشاره می کند و بر لزوم ارزیابی صحت و بی طرفی در تمام مراحل تاکید می ورزد تا اثر نهایی قابل اعتماد باشد. هدف نهایی، نشر زندگی نامه به شکلی معتبر است.

چه کسی می تواند زندگی نامه بنویسد؟

این فصل به این سوال اساسی پاسخ می دهد که آیا تنها نویسندگان حرفه ای می توانند زندگی نامه بنویسند یا افراد عادی نیز قادر به این کار هستند. آزبورن با آوردن مثال هایی، نشان می دهد که نگارش زندگی نامه محدود به یک گروه خاص نیست. او بر اهمیت بیان احساسات در عین حفظ بی طرفی منتقدانه تاکید می کند؛ یعنی نویسنده می تواند با سوژه خود همدلی کند، اما باید توانایی نگاه کردن از بیرون و ارزیابی منتقدانه را نیز حفظ کند. این فصل به خواننده حس توانمندی می بخشد و او را تشویق می کند که حتی اگر حرفه ای نیست، اما علاقه مند است، این مسیر را آغاز کند.

چرایی نگارش زندگی نامه (از دیدگاه آزبورن)

آزبورن در این بخش به دلایل عمیق تر برای نگارش زندگی نامه می پردازد. او به اهمیت ارائه ی تصویری زنده از محل زندگی شخصیت و شرایط محیطی او اشاره می کند که به خواننده در درک بهتر شخصیت کمک می کند. همچنین، او به مفهوم «زندگینامه های دسته جمعی» می پردازد که در آن زندگی چندین نفر که در یک دوره یا محیط خاص زیسته اند، روایت می شود. جستجوی تاریخچه خانوادگی و بازگویی داستان زندگی خود (خودزندگی نامه) نیز از دیگر دلایلی است که آزبورن به آنها می پردازد و هر یک را گامی در جهت حفظ میراث بشری می داند.

یافتن سوژه مناسب

برای هر زندگی نامه نویس، یافتن سوژه مناسب، گام نخست و بسیار حیاتی است. این فصل راهنمایی های عملی برای این منظور ارائه می دهد. انتخاب طبیعی، جستجوی هدفمند برای سوژه ها و حتی مواردی که سوژه ها به سراغ خود نویسنده می آیند، از جمله مواردی هستند که بررسی می شوند. نویسنده همچنین به اهمیت برنامه ریزی مقدماتی و کسب آمادگی های لازم پیش از شروع فرآیند تحقیق و نگارش اشاره می کند. این آمادگی شامل مطالعه اولیه، تعیین اهداف و شناخت محدودیت هاست.

طراحی ساختار یک زندگی نامه گیرا

ساختار زندگی نامه، شبیه به ستون فقرات یک بنا است که همه چیز بر آن استوار می شود. آزبورن بر اهمیت انعطاف پذیری در طراحی ساختار تاکید می کند؛ زیرا ممکن است در طول مسیر نگارش، نیاز به تغییراتی احساس شود. پیدا کردن محور اصلی کتاب، یعنی ایده یا پیامی که کل زندگی نامه حول آن می چرخد، از دیگر نکات مهم این بخش است. او به روش های شرح اتفاقات، مانند ترتیب زمانی یا موضوعی، و همچنین اهمیت شروع قوی برای جذب خواننده اشاره می کند. تناسب محتوا، وضعیت محیطی که سوژه در آن زیسته، استفاده از تصاویر و انتخاب عنوان جذاب نیز از عواملی هستند که به پویایی و جذابیت زندگی نامه می افزایند.

آغاز تحقیقات عمیق

تحقیق، سنگ بنای هر زندگی نامه معتبر است. در این فصل، خواننده می آموزد که از کجا باید شروع کند و چگونه منابع مختلف را بیابد. منابع چاپی (کتاب ها، مقالات)، نشریات (روزنامه ها، مجلات) و سایر منابع (اسناد، نامه ها، خاطرات شخصی) از جمله مواردی هستند که به آنها اشاره می شود. ایجاد ارتباط شخصی با افراد مرتبط با سوژه و هنر مصاحبه، از مهم ترین ابزارهای جمع آوری اطلاعات دست اول است که آزبورن به تفصیل درباره آن سخن می گوید. بازدید از مکان هایی که سوژه در آنها زندگی کرده یا اتفاقات مهمی برایش رخ داده است، می تواند به جمع آوری جزئیات بصری و حسی کمک کند. حتی نقش شانس در کشف اطلاعات نیز نادیده گرفته نمی شود و نویسنده به آن اشاره می کند.

ساماندهی دریای اطلاعات

پس از جمع آوری حجم وسیعی از اطلاعات، چالش اصلی، ساماندهی آنهاست. آزبورن تاکید می کند که نویسنده باید کاملاً آماده باشد و مطالب را با دقت بخواند، خلاصه کند و گزینش های لازم را انجام دهد. نحوه یادداشت برداری، ذکر دقیق منابع و مآخذ برای حفظ اعتبار اثر، و بازنگری مداوم مطالب از جمله نکاتی است که به آنها پرداخته می شود. دسته بندی مطالب بر اساس موضوع یا ترتیب زمانی و همچنین چینش گاه شمار رویدادها، ابزارهایی هستند که به نویسنده کمک می کنند تا نظم و انسجام را در اثر خود برقرار سازد و تجربه نگارش را به فرآیندی منظم تبدیل کند.

فرآیند نگارش و ویرایش

نگارش زندگی نامه، فراتر از جمع آوری اطلاعات است؛ هنری است که نیاز به برنامه ریزی و شناخت دقیق مخاطب دارد. آزبورن در این فصل به نویسنده می آموزد که چگونه مخاطبان خود را بشناسد و اطلاعات کامل و متناسب با نیاز آنها ارائه دهد. یافتن شیوه ی نگارش و صدای خاص نویسنده، که اثر را منحصر به فرد می کند، از دیگر نکاتی است که به آن پرداخته می شود. مراحل شروع کار، بازنویسی های مکرر و داشتن کپی از مطالب برای جلوگیری از اتلاف، همگی به عنوان گام های حیاتی در فرآیند نگارش مطرح می شوند. در نهایت، آماده سازی متن نهایی برای ارائه به ناشران نیز از موضوعات مهم این بخش است.

رعایت حقوق و ملاحظات اخلاقی

در نگارش زندگی نامه، رعایت حقوق دیگران، چه از نظر قانونی و چه اخلاقی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. آزبورن به قانون حمایت از حقوق مؤلفان و مصنفان اشاره می کند و میزان مجاز نقل از آثار دیگران را توضیح می دهد. او تاکید می کند که ذکر دقیق منابع و تقدیر از آنها، نه تنها یک الزام قانونی بلکه یک وظیفه اخلاقی است که به اعتبار اثر می افزاید. پرهیز از افترا و انتحال (سرقت ادبی) نیز از نکات حیاتی است که نویسنده باید همواره به آن توجه داشته باشد تا خود و اثرش را از هرگونه چالش حقوقی و اخلاقی در امان نگه دارد. این بخش از کتاب، چراغ راهی برای حرکت در مسیر صحیح و بدون آسیب در دنیای حقوقی نشر است.

در مسیر نگارش یک زندگی نامه، رعایت بی طرفی و دقت در جزئیات، همانند ستاره قطبی است که راه نویسنده را روشن می سازد.

نقش تصاویر و نمایه ها

تصاویر و نمایه ها می توانند به غنای یک زندگی نامه بیفزایند و تجربه خواننده را کامل تر کنند. این فصل به نحوه استفاده موثر از تصاویر برای تکمیل متن و جذابیت بصری می پردازد. انتخاب تصاویر مناسب، چیدمان صحیح و کپشن های دقیق، همگی در انتقال پیام موثر هستند. همچنین، اهمیت نمایه (فهرست راهنمای اشخاص، کتاب ها، نشریات و مکان ها) برای سهولت دسترسی خواننده به اطلاعات خاص مورد تاکید قرار می گیرد. یک نمایه خوب، به خواننده کمک می کند تا به سرعت به بخش های مورد نظر خود در کتاب دسترسی پیدا کند و این، ارزش مرجع بودن اثر را دوچندان می کند.

بخش دوم کتاب: مصاحبه و نگارش از دیدگاه ریچارد سایر

ریچارد سایر در بخش دوم کتاب، با رویکردی عملی و کاربردی تر، به مهم ترین جنبه جمع آوری اطلاعات، یعنی مصاحبه، می پردازد. او خواننده را گام به گام در مسیر طراحی سوالات، انجام مصاحبه و سازماندهی مطالب جمع آوری شده راهنمایی می کند.

تحقیق از گذشته: طراحی سوالات مصاحبه

مصاحبه قلب تپنده نگارش بسیاری از زندگی نامه هاست، به ویژه زمانی که سوژه یا اطرافیانش هنوز در قید حیات هستند. سایر تاکید می کند که تهیه یک فهرست سوالات دقیق و هدفمند ضروری است. او راهنمایی می کند که از کجا باید آغاز کرد و چگونه سوالاتی را طراحی نمود که به عمق زندگی و خاطرات فرد بپردازند. انواع سوالات پیشنهادی برای پدربزرگ ها، مادربزرگ ها، والدین و اجداد، نشان دهنده دیدگاه جامع او در این زمینه است. این بخش به نویسنده کمک می کند تا با آمادگی کامل وارد جلسات مصاحبه شود و از زمان خود نهایت استفاده را ببرد.

سوالات دوران نوجوانی تا بلوغ

دوران نوجوانی و بلوغ، سرشار از تحولات و تجربیات کلیدی است که شخصیت فرد را شکل می دهند. سایر به تفصیل به سوالاتی می پردازد که باید برای کاوش این دوران حساس پرسیده شوند. سوالاتی در مورد دوران دبستان، سال های دبیرستان و تجربیات دوران جوانی، از جمله مواردی هستند که او مطرح می کند. این سوالات به نویسنده کمک می کنند تا لایه های عمیق تری از خاطرات و احساسات سوژه را کشف کند و تصویری کامل تر از مسیر رشد و بلوغ او به دست آورد.

شغل، خواستگاری، ازدواج و تشکیل خانواده

این فصل به بخش های میانی و غالباً پرتلاطم زندگی یک فرد اختصاص دارد. سایر سوالاتی را مطرح می کند که به کاوش در مورد دوران میانسالی، سال های پس از دانشگاه، تجربیات خواستگاری و ازدواج، نحوه خانه داری، مسائل مربوط به فرزندان و چالش های اقتصادی خانواده می پردازد. همچنین، سوالاتی در مورد فعالیت ها و حتی تجربیات دوران جنگ نیز ارائه می شود که نشان دهنده درک او از تاثیر رویدادهای بزرگ تاریخی بر زندگی افراد عادی است. این بخش به نویسنده امکان می دهد تا جزئیات مهمی از زندگی اجتماعی و خانوادگی سوژه را جمع آوری کند.

سال های بازنشستگی

دوران بازنشستگی، مرحله ای از زندگی است که غالباً با بازنگری و تامل همراه است. سایر به اهمیت پرسیدن سوالاتی در مورد بازنشستگی، فلسفه زندگی فرد پس از سال ها تجربه و تنوع سوالات برای پوشش دادن جنبه های مختلف این دوران می پردازد. این بخش به نویسنده کمک می کند تا نه تنها وقایع، بلکه دیدگاه ها و حکمت هایی که فرد در طول زندگی خود کسب کرده است را نیز ثبت کند. این تاملات می توانند ارزش های عمیق و درس های زندگی را برای خوانندگان به ارمغان آورند.

ابزارهای مصاحبه و فنون آن

موفقیت در مصاحبه، تنها به داشتن سوالات خوب محدود نمی شود، بلکه نیازمند آمادگی و تکنیک های خاصی است. سایر به اهمیت آمادگی کامل برای مصاحبه، انتخاب مکان مناسب برای گفتگو و ایجاد فضای صمیمی و راحت اشاره می کند. او تاکید می کند که شروع مصاحبه باید با ملایمت و با هدف ایجاد اعتماد باشد و به یادآوری این نکته که مصاحبه بازجویی نیست! به نویسنده کمک می کند تا رویکردی انسانی و همدلانه در پیش گیرد. استفاده از ابزارهای ضبط و یادداشت برداری مناسب نیز برای اطمینان از صحت و کامل بودن اطلاعات جمع آوری شده حیاتی است.

ساماندهی مطالب جمع آوری شده

پس از انجام مصاحبه ها و جمع آوری حجم عظیمی از داده ها، چالش ساماندهی این مطالب برای نگارش پیش نویس آغاز می شود. سایر روش های مختلفی را برای دسته بندی اطلاعات پیشنهاد می دهد، از جمله روش «بریدن و چسباندن»، روش «طولی» (بر اساس ترتیب زمانی)، روش «تخت یا افقی» (بر اساس موضوع)، استفاده از «کارت های فیش» و «شماره گذاری دقیق صفحات». او همچنین به نویسنده کمک می کند تا بفهمد هر مطلبی را کجا قرار دهد و چگونه دسته بندی مطالب زیر عنوان فصل ها را انجام دهد. این سازماندهی به نویسنده کمک می کند تا مسیر نگارش را هموارتر کند.

نگارش پیش نویس

با ساماندهی اطلاعات، نوبت به نگارش پیش نویس می رسد. سایر در این فصل به این سوال پاسخ می دهد که چه موقعی نگارش را شروع کنیم و چگونه متن را آغاز کنیم. او بر استفاده از گفتگو در زندگی نامه برای زنده کردن شخصیت و جذابیت بخشیدن به روایت تاکید می کند. تبیین تفاوت های نگارش زندگی نامه به صورت اول شخص یا سوم شخص و انتخاب مناسب ترین شیوه برای اثر، از دیگر نکات مهم این بخش است. در نهایت، او به اهمیت ویرایش نهایی متن پس از بازخوانی توسط خود شخصیت زندگی نامه (در صورت امکان) اشاره می کند تا اطمینان حاصل شود که صحت و دقت رعایت شده و هیچ اطلاعات حساس یا نادرستی منتشر نمی شود.

نکات برجسته و پیام های کلیدی کتاب: عصاره تجربه نویسندگان

کتاب «چگونه زندگی نامه بنویسیم؟» بیش از یک راهنمای خشک و آکادمیک، سفری است به عمق هنر روایت زندگی. این اثر مجموعه ای از تجربیات و حکمت های دو نویسنده برجسته است که عصاره آن را می توان در چند پیام کلیدی مهم جستجو کرد:

اولین و مهم ترین پیام، تاکید بر اهمیت تحقیق دقیق و بی طرفی کامل است. زندگی نامه، برخلاف داستان، ریشه در واقعیت دارد و اعتبار آن به صحت اطلاعات و دوری از هرگونه جانب داری گره خورده است. نویسندگان به خواننده می آموزند که چگونه فراتر از ظواهر برود و با کنجکاوی و پشتکار، به منابع دست اول دست یابد و حقایق را کشف کند.

دومین نکته برجسته، نقش حیاتی مصاحبه و تکنیک های آن است. ریچارد سایر با دقت و جزئیات فراوان، خواننده را با ابزارهای لازم برای یک مصاحبه موفق آشنا می سازد. او نشان می دهد که مصاحبه تنها پرسیدن سوال نیست، بلکه یک هنر برقراری ارتباط، همدلی و شنیدن فعال است که می تواند به درهای بسته حافظه گشودگی بخشد و به داستان زندگی عمق تازه ای ببخشد.

یکی دیگر از پیام های کلیدی، اهمیت ساختاربندی و داستان سرایی در زندگی نامه است. برایان د. آزبورن توضیح می دهد که چگونه می توان اطلاعات پراکنده را در چارچوبی منسجم قرار داد و با رعایت اصول داستان سرایی، از یک مجموعه حقایق، روایتی جذاب و خواندنی خلق کرد. این کتاب به نویسنده یادآوری می کند که حتی واقعی ترین زندگی ها نیز با داشتن یک روایت قوی، تأثیرگذارتر خواهند بود.

و نهایتاً، مسائل اخلاقی و حقوقی در نگارش زندگی نامه از مواردی است که نویسندگان به آن توجه ویژه دارند. آنها به خواننده هشدار می دهند که در عین شفافیت و صداقت، حقوق افراد، حریم خصوصی و قوانین کپی رایت را رعایت کند. این بخش نشان می دهد که نگارش زندگی نامه، مسئولیتی بزرگ است که نیاز به دقت و آگاهی در تمام ابعاد دارد.

نوشتن زندگی نامه، گویی در حال قدم زدن در ردپای دیگری هستید؛ باید با احتیاط و احترام قدم بردارید تا داستان او به بهترین شکل روایت شود.

در نهایت، کتاب به تفاوت ها و همپوشانی های نگارش خودزندگی نامه و زندگی نامه دیگران می پردازد و راهنمایی های لازم را برای هر دو مسیر ارائه می دهد. خواننده با مطالعه این اثر، احساس می کند که نه تنها به دانش و تکنیک ها مجهز شده است، بلکه به درک عمیق تری از مسئولیت و هنر زندگینامه نویسی دست یافته است. این کتاب، تجربه یک سفر درونی و بیرونی برای هر کسی است که به ثبت داستان های زندگی علاقه مند است و می خواهد در این مسیر به بهترین شکل گام بردارد.

نتیجه گیری

کتاب «چگونه زندگی نامه بنویسیم؟» اثر برایان د. آزبورن و ریچارد سایر، منبعی بی نظیر برای هر کسی است که سودای جاودانه ساختن داستان زندگی را در سر دارد. این کتاب، نه تنها به جنبه های فنی و هنری نگارش می پردازد، بلکه خواننده را با ملاحظات اخلاقی و حقوقی این مسیر نیز آشنا می کند. از انتخاب سوژه و تحقیق دقیق گرفته تا فنون مصاحبه، ساماندهی اطلاعات و نگارش نهایی، تمامی مراحل با جزئیاتی کاربردی و الهام بخش ارائه شده اند.

با مطالعه این اثر، خواننده به درک جامعی از پیچیدگی ها و زیبایی های زندگی نامه نویسی دست می یابد. او می آموزد که چگونه از یک ایده خام، داستانی معتبر، جذاب و ماندگار خلق کند. این کتاب نه تنها یک راهنما، بلکه یک دعوت است؛ دعوتی برای آغاز سفری مهیج به دنیای روایت های واقعی و ثبت میراثی ارزشمند برای نسل های آینده. به تمام کسانی که می خواهند قلم به دست بگیرند و داستان زندگی، چه خود و چه دیگری، را بنویسند، توصیه می شود که برای کسب جزئیات بیشتر و تسلط بر تکنیک های پیشرفته، نسخه کامل این کتاب را مطالعه کنند.

هنر زندگی نامه نویسی، فرصتی است برای دیدن جهان از چشم دیگری و ثبت آن برای همیشه.