تحول نظام پولی با تکیه ریال دیجیتال بر فناوری بلاکچین

بررسی ظرفیت بازار رمزارز‌ها (۱۶)

یک کارشناس حوزه رمز ارز‌ها گفت: همانطور که ریال زمانی در قالب اسکناس و سکه فلزی بود و پس از آن بانکداری الکترونیک و دیتابیس‌ها پدید آمدند، بهره‌گیری از فناوری بلاکچین نیز برای توسعه ریال مرحله دیگری است که بانک مرکزی تصمیم به انجام گرفته است.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری پارازیت، ریال دیجیتال نوعی رمز ارز بر پایه فناوری بلاکچین است که بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران نخستین بار در سال ۱۴۰۰ صحبت از آن را به میان آورد. هدف بانک مرکزی از توسعه ریال دیجیتال جایگزینی آن با اسکناس‌های کاغذی عنوان شد.

هم اکنون نیز با تغییر مدیران اقتصادی در دولت چهاردهم توسعه این فناوری بار دیگر مورد توجه قرار گرفته است. اما ریال دیجیتال چه قابلیت‌هایی را به نظام پولی و بانکی کشور می‌بخشد؟

عباس آشتیانی پژوهشگر حوزه رمز ارز‌ها و بلاکچین در خصوص توسعه ریالی دیجیتالی یا به عبارت دیگر کوین ریال  به خبرنگار اقتصادی پارازیت گفت: برای شرح مزایا و معایب ریال دیجیتال باید به سپید نامه آن در بانک مرکزی مراجعه کرد. همانطور که ریال زمانی در قالب اسکناس و سکه فلزی بود و پس از آن بانکداری الکترونیک و دیتابیس‌ها پدید آمدند، بهره گیری از فناوری بلاکچین نیز برای توسعه ریال مرحله دیگری است که بانک مرکزی تصمیم به انجام گرفته است.

آشتیانی تاکید کرد: برای درک بهتر از کارکرد‌های ریال دیجیتال باید دید که بانک مرکزی قصد بهره‌گیری از کدام ویژگی‌های بلاکچین را دارد؛ به عبارت بهتر، نوع بهره گیری از ویژگی‌های تکنولوژی بلاکچین تعیین می‌کند که ریال دیجیتال چه تاثیری بر نظام پولی، مالی و پرداخت‌های کشور خواهد داشت.

وی ادامه داد: بلاکچین به تنهایی قابلیت ایجاد شفافیت در نقل و انتقال پول را دارد؛ همچنین این فناوری قابلیت جابجایی همتا به همتا را ایجاد می‌کند. قابلیت برنامه ریزی و قرارداد هوشمند بر روی پول نیز از دیگر امکانات استفاده از بلاکچین است. در توسعه ریال دیجیتال اگر از ویژگی‌های کنترل گری مانند برنامه ریزی هوشمند بیش از حد استفاده شود، ممکن است که ریال دیجیتال با استقبال عمومی مواجه نشود.

این کارشناس در ادامه گفت: دیگر قابلیت‌های ریال دیجیتال می‌تواند نظام پولی و پرداخت کشور را دچار تحول بسیار شگرفی کند؛ بنابراین نتیجه توسعه ریال دیجیتال به تاکید بانک مرکزی بر روی نوع استفاده و نوع ویژگی بلاکچین است که مورد بهره برداری قرار می‌گیرد.

ریال دیجیتال چگونه نظام پولی را متحول می‌کند

آشتیانی در توضیح تحولی که توسعه ریال دیجیتال با قابلیت پرداخت همتا به همتا در نظام پولی ایجاد می‌کند گفت: در حالت عادی زمانی که تراکنشی صادر می‌شود، این تراکنش باید در اتاقی پردازش و کارپردازی شود؛ که البته شیوه‌های مختلفب مانند ساتنا، پایا و … برای این کار وجود دارد. درفناوری بلاکچین امکان آن که بدون نهاد واسطه و مرکز پردازش متمرکز این تراکنش در استخری از تراکنش‌ها قرار گرفته و پس از آن پردازش شده و در بلوکی قرار بگیرد، وجود دارد.

وی ادامه داد: البته ریال دیجیتال هم اکنون این گونه طراحی نشده است و همچنان چند بانک به صورت متمرکز متولی تایید تراکنش‌ها شده اند؛ اما به هر جهت فناوری بلاکچین این امکان را دارد که تبادلات مالی را به صورت مستقیم و شخص به شخص وبرقرار نماید. این قابلیت باعث می‌شود که به صورت همزمان سطحی از متمرکز و غیر متمرکز بودن را در نود‌های تایید کننده تراکنش شاهد باشیم که امکانات متنوعی را فراهم می‌کند.