ایا برای مهریه جلب صادر میشود

بله، برای مهریه امکان صدور حکم جلب وجود دارد، اما این امر تحت شرایط حقوقی خاص و تنها برای مهریه های تا سقف ۱۱۰ سکه بهار آزادی محقق می شود و از این میزان به بعد، ضمانت اجرای کیفری و جلب منتفی خواهد بود. هر فردی که با موضوع مهریه و چالش های حقوقی آن روبرو است، به احتمال زیاد این سوال را از خود می پرسد که آیا در صورت عدم پرداخت مهریه، امکان صدور حکم جلب برای زوج وجود دارد یا خیر. این موضوع، یکی از پرابهام ترین و حساس ترین مسائل در دعاوی خانواده محسوب می شود و درک صحیح آن، برای هر دو طرف دعوا حیاتی است. قانون حمایت خانواده و رویه های قضایی مرتبط با آن، جزئیات دقیقی را در این زمینه ارائه می دهند که آشنایی با آن ها می تواند راهگشا باشد.

مهریه، به عنوان یک حق مالی مهم و عندالمطالبه برای زن، از زمان جاری شدن عقد نکاح بر ذمه مرد قرار می گیرد. این حق، همواره محل بحث و مناقشه بوده و با توجه به تغییرات اقتصادی و اجتماعی، قوانین مرتبط با آن نیز دستخوش تحولات و تفسیرهای گوناگون شده اند. بسیاری از افراد تصور می کنند که با تغییر قوانین، امکان جلب مرد بابت مهریه به کلی برداشته شده است؛ اما حقیقت آن است که این ابزار قانونی، همچنان با محدودیت ها و شرایط مشخص، پابرجا باقی مانده است. این مقاله به بررسی جامع و دقیقی از این موضوع می پردازد تا ابهامات موجود را برطرف سازد و تصویری روشن از مبانی قانونی، شرایط، مراحل اجرایی و راهکارهای حقوقی مرتبط با حکم جلب مهریه ارائه دهد. در این مسیر، سعی می شود خواننده با تمام ابعاد این فرآیند حقوقی پیچیده آشنا شود تا بتواند در صورت لزوم، تصمیمات آگاهانه و درستی اتخاذ کند.

مبانی قانونی صدور حکم جلب مهریه: بررسی دقیق قوانین و رویه قضایی

یکی از پرتکرارترین سوالات در محافل حقوقی و میان زوجین، این است که آیا گرفتن حکم جلب مهریه برداشته شده است؟ پاسخ قاطعانه به این سوال «خیر» است. هرچند تحولات قانونی باعث ایجاد محدودیت هایی شده اند، اما اصل امکان صدور حکم جلب برای مهریه همچنان به قوت خود باقی است. در این بخش، به بررسی دقیق مبانی قانونی که امکان صدور حکم جلب را فراهم می آورند و همچنین محدودیت های ایجاد شده می پردازیم تا درک جامعی از این موضوع ارائه شود.

ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی و ۱۱۰ سکه مهریه

اساس و مبنای قانونی اصلی برای حبس و جلب بدهکاران، ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی است. این ماده بیان می کند که اگر محکوم علیه (در اینجا زوج) با وجود توانایی مالی، از پرداخت محکوم به (مهریه) خودداری کند یا اموالی برای پرداخت آن نداشته باشد و اعسار او نیز ثابت نشود، به درخواست محکوم له (زوجه) تا زمان اجرای حکم یا اثبات اعسار یا جلب رضایت او حبس خواهد شد. این ماده، چارچوب کلی برای اقدام علیه بدهکاران مالی را فراهم می آورد و مهریه نیز به عنوان یک دین مالی، مشمول این قانون قرار می گیرد.

با این حال، آنچه موضوع حکم جلب مهریه را پیچیده تر می کند، ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده است. این ماده یک محدودیت کلیدی برای ضمانت اجرای کیفری مهریه ایجاد کرده است: سقف ۱۱۰ سکه بهار آزادی. به این معنا که تنها برای مهریه های تا این سقف، امکان اعمال ضمانت اجرای کیفری (مانند حبس و در نتیجه جلب) وجود دارد. برای مهریه هایی که از ۱۱۰ سکه تجاوز می کنند، زوجه تنها می تواند از طریق توقیف اموال زوج اقدام کند و صدور حکم جلب برای مازاد بر این مقدار امکان پذیر نیست. البته، یک استثناء مهم وجود دارد: اگر اثبات شود که زوج با سوءنیت و برای فرار از پرداخت مهریه، اقدام به انتقال صوری اموال خود کرده یا اموالی را پنهان نموده است، این اقدام خود می تواند جرمی جداگانه (فرار از دین) محسوب شده و تبعات کیفری خاص خود را در پی داشته باشد، که از موضوع اصلی جلب مهریه متفاوت است.

تفاوت اساسی بین «جلب مهریه» و «جلب کیفری» در همین نکته نهفته است. جلب مهریه به دلیل بدهی و دین مالی است، در حالی که جلب کیفری به دلیل ارتکاب یک جرم مشخص صورت می گیرد.

تأثیر نوع مهریه (عندالمطالبه یا عندالاستطاعه) بر امکان جلب

نوع مهریه نیز نقش مهمی در فرآیند مطالبه و امکان صدور حکم جلب ایفا می کند:

• مهریه عندالمطالبه: این نوع مهریه، بلافاصله پس از عقد قابل وصول است و زن می تواند هر زمان که بخواهد آن را مطالبه کند. در صورت عدم پرداخت و طی شدن مراحل قانونی، امکان صدور حکم جلب برای زوج وجود دارد.
• مهریه عندالاستطاعه: در این حالت، وصول مهریه مشروط به اثبات توانایی مالی زوج است. یعنی زوجه ابتدا باید در دادگاه ثابت کند که زوج توانایی پرداخت مهریه را دارد. پس از اثبات استطاعت و صدور حکم قطعی به پرداخت، در صورت عدم پرداخت، امکان اقدام برای جلب فراهم می شود. این فرآیند ممکن است کمی طولانی تر باشد، زیرا مرحله اثبات استطاعت مالی به آن اضافه می شود.

در هر دو حالت، سقف ۱۱۰ سکه بهار آزادی برای ضمانت اجرای کیفری پابرجا است و قانون جدید حکم جلب مهریه بر این اساس عمل می کند.

شرایط ضروری برای صدور حکم جلب مهریه

صدور حکم جلب مهریه، یک فرآیند خودکار نیست و مستلزم رعایت شرایط و مراحل قانونی مشخصی است که هر یک باید به دقت طی شوند. آشنایی با این شرایط برای زوجه که قصد مطالبه مهریه را دارد و همچنین برای زوج که ممکن است با این مطالبه روبرو شود، ضروری است. در اینجا به بررسی دقیق این شرایط می پردازیم:

۱. وجود سند ازدواج و محرز بودن مهریه

اولین و بدیهی ترین شرط، وجود سند رسمی ازدواج است که مهریه در آن به صورت معتبر ثبت شده باشد. مهریه باید به طور قانونی و محرز بر ذمه زوج باشد. بدون یک سند معتبر، اثبات دین مهریه در دادگاه بسیار دشوار یا ناممکن خواهد بود.

۲. محکومیت قطعی زوج به پرداخت مهریه

قبل از هرگونه اقدام برای جلب، زوجه باید در دادگاه خانواده، دعوای مطالبه مهریه را مطرح کرده و حکم قطعی و لازم الاجرایی مبنی بر محکومیت زوج به پرداخت مهریه دریافت کند. این بدان معناست که تمامی مراحل دادرسی، از جمله تجدیدنظر (در صورت اعتراض هر یک از طرفین)، باید به اتمام رسیده و حکم به اصطلاح قطعی شده باشد. این مرحله، سنگ بنای تمامی اقدامات اجرایی بعدی است.

۳. درخواست صدور اجرائیه و ابلاغ قانونی آن

پس از قطعیت حکم دادگاه، زوجه یا وکیل او باید از دادگاه درخواست صدور اجرائیه کند. اجرائیه، سندی است که به زوج ابلاغ می کند که موظف به پرداخت مهریه است. ابلاغ این اجرائیه باید به صورت قانونی و صحیح انجام شود. صحت ابلاغ از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا مبدأ محاسبه بسیاری از مهلت های قانونی بعدی خواهد بود.

۴. گذشت مهلت های قانونی پس از ابلاغ اجرائیه

پس از ابلاغ اجرائیه به زوج، دو مهلت قانونی مهم وجود دارد که باید منقضی شوند:

• مهلت ۱۰ روزه برای پرداخت یا معرفی اموال: زوج، ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ اجرائیه فرصت دارد تا مهریه را پرداخت کند یا اموال خود را برای توقیف و فروش واریز کند. در صورت عدم اقدام در این مهلت، امکان درخواست توقیف اموال فراهم می شود.
• مهلت ۳۰ روزه برای ارائه دادخواست اعسار: زوج، ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ اجرائیه دادگاه، فرصت دارد تا دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را به دادگاه ارائه دهد و مدعی شود که توانایی مالی برای پرداخت یکجای مهریه را ندارد. اگر زوج در این مهلت دادخواست اعسار ندهد یا اعسار او پذیرفته نشود، شرایط برای اقدامات جدی تر فراهم می شود.

شرط اصلی برای درخواست جلب، عدم پرداخت مهریه در این مهلت ها و یا عدم ارائه دادخواست اعسار معتبر است.

۵. عدم شناسایی و توقیف اموال کافی از زوج

اصولاً، اولویت با توقیف اموال زوج برای وصول مهریه است. در واقع، حکم جلب، آخرین راهکار و ضمانت اجرایی است که پس از بی نتیجه ماندن سایر اقدامات، به آن متوسل می شوند. اگر زوجه نتواند اموال کافی از زوج برای توقیف و فروش معرفی کند یا با تحقیقات انجام شده مشخص شود که زوج مالی برای پرداخت مهریه ندارد، در این صورت، امکان درخواست حکم جلب مرد برای مهریه فراهم می آید. این گام نشان می دهد که سیستم قضایی ابتدا به دنبال وصول دین از طریق اموال است و سپس به محدودیت آزادی فرد می پردازد.

مراحل گام به گام دریافت حکم جلب مهریه: راهنمای عملی

فرآیند دریافت حکم جلب مهریه، مسیری چندمرحله ای و گاه پیچیده است که آگاهی از جزئیات هر مرحله می تواند به تسریع و صحت روند کمک کند. یک فرد ممکن است در این مسیر احساس سردرگمی کند، اما با دنبال کردن گام ها به ترتیب و با دقت، امکان احقاق حق افزایش می یابد. در ادامه، این مراحل به صورت گام به گام تشریح می شوند:

مرحله اول: مراجعه به اداره ثبت اسناد (اجرای سند رسمی ازدواج)

نقطه شروع برای مطالبه مهریه، اغلب از طریق اداره ثبت اسناد است. زوجه باید با مراجعه به دفترخانه ای که عقد ازدواج در آن به ثبت رسیده، تقاضای اجرای مهریه را ثبت کند. دفترخانه، یک اجرائیه ثبتی صادر می کند که به زوج ابلاغ می شود. در این مرحله، زوجه می تواند درخواست توقیف اموالی را که از زوج شناسایی کرده است، از طریق اداره ثبت مطرح کند. اگر اقدامات ثبتی برای وصول مهریه به نتیجه نرسد (یعنی مالی برای توقیف یافت نشود یا کفایت نکند)، زوجه باید از اداره ثبت گواهی عدم امکان وصول مهریه را دریافت کند. این گواهی، سندی مهم برای مرحله بعدی در دادگاه است.

مرحله دوم: طرح دادخواست مطالبه مهریه در دادگاه خانواده

پس از دریافت گواهی از اداره ثبت (در صورتی که اقدامات ثبتی بی نتیجه مانده باشد)، زوجه می تواند با تقدیم دادخواست مطالبه مهریه به دادگاه خانواده، پرونده را پیگیری کند. این دادخواست شامل درخواست اصلی پرداخت مهریه و همچنین درخواست صدور حکم جلب مهریه عندالمطالبه (یا عندالاستطاعه پس از اثبات استطاعت) در صورت عدم پرداخت است. دادگاه به این دادخواست رسیدگی کرده و پس از جلسات دادرسی، حکم قطعی مبنی بر محکومیت زوج به پرداخت مهریه را صادر می کند. این مرحله، نیازمند صبر و پیگیری مستمر است.

مرحله سوم: درخواست صدور اجرائیه از دادگاه

پس از آنکه حکم دادگاه خانواده مبنی بر محکومیت زوج به پرداخت مهریه قطعیت یافت، زوجه یا وکیل او باید از همان شعبه دادگاه، درخواست صدور اجرائیه کند. این اجرائیه، حکم قطعی دادگاه را برای اجرا به واحد اجرای احکام ارجاع می دهد و به زوج ابلاغ می شود که موظف به پرداخت دین خود است.

مرحله چهارم: درخواست اعمال ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی

اینجاست که مسیر به سمت حکم جلب نزدیک تر می شود. پس از گذشت مهلت های قانونی (۱۰ روز برای پرداخت و ۳۰ روز برای اعسار) از تاریخ ابلاغ اجرائیه دادگاه، و در صورتی که زوج مهریه را پرداخت نکرده یا دادخواست اعسار او پذیرفته نشده باشد، زوجه یا وکیل او می تواند به واحد اجرای احکام دادگاه مراجعه کرده و با استناد به ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، درخواست اعمال ضمانت اجرای این ماده را (که شامل جلب است) نماید.

مرحله پنجم: صدور و اجرای دستور جلب

در نهایت، با بررسی تمامی شرایط و مستندات، دادگاه یا قاضی اجرای احکام، دستور جلب زوج را صادر می کند. این دستور به ضابطین قضایی (پلیس) ابلاغ می شود تا زوج را جلب و به دادگاه یا بازداشتگاه معرفی کنند. مدت اعتبار دستور جلب معمولاً یک ماه است و در صورت نیاز، قابل تمدید خواهد بود. جلب مرد برای مهریه، در این مرحله به وقوع می پیوندد. ضابطین قضایی موظف هستند در صورت مشاهده زوج، او را جلب و به مراجع قضایی تحویل دهند.

در تمامی این مراحل، نقش وکیل متخصص مهریه حیاتی است. پیچیدگی های حقوقی، تعدد قوانین، مهلت های زمانی و رویه های قضایی می تواند برای افراد ناآشنا بسیار گیج کننده باشد. حضور یک وکیل می تواند مسیر را هموارتر کرده، از اشتباهات احتمالی جلوگیری نماید و به احقاق حقوق زوجه با سرعت و دقت بیشتری کمک کند.

مواردی که حکم جلب مهریه صادر نمی شود یا لغو می گردد: راه های دفاعی زوج

برای مردانی که با مطالبه مهریه و احتمال صدور حکم جلب مهریه مواجه هستند، آگاهی از راه های قانونی دفاع و مواردی که منجر به لغو یا عدم صدور حکم جلب می شوند، از اهمیت بالایی برخوردار است. هیچ فردی مایل نیست به دلیل دین مالی، آزادی خود را از دست بدهد. خوشبختانه، قانون برای زوج نیز سازوکارهایی را در نظر گرفته است تا در شرایط خاص، از صدور حکم جلب جلوگیری کرده یا آن را لغو کند. در ادامه، به بررسی این موارد می پردازیم:

۱. اثبات اعسار از پرداخت مهریه و تقسیط آن

یکی از مهم ترین و رایج ترین راه های دفاعی زوج، اثبات اعسار از پرداخت مهریه است. اعسار به معنای ناتوانی مالی زوج برای پرداخت یکجای مهریه است. زوج باید ظرف ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ اجرائیه دادگاه، دادخواست اعسار خود را به دادگاه تقدیم کند. در این دادخواست، باید توانایی مالی خود را به صورت مستند (مانند معرفی نداشتن اموال، ارائه استشهادیه شهود مبنی بر عدم تمکن مالی، لیست درآمد و هزینه ها) به دادگاه اثبات کند.

اگر دادگاه اعسار زوج را بپذیرد، دیگر حکم جلب صادر نخواهد شد و حکم جلب صادر شده نیز لغو می گردد. در این صورت، دادگاه اقدام به تقسیط مهریه می کند. یعنی یک پیش قسط و سپس اقساط ماهانه را برای پرداخت مهریه تعیین می کند. با پذیرش اعسار و تقسیط، زوج از بازداشت آزاد شده و تنها ملزم به پرداخت منظم اقساط خواهد بود. این راهکار، فرصتی برای زوج است تا بدون مواجهه با جلب و حبس، دین خود را به تدریج ادا کند.

۲. پرداخت کامل مهریه یا توافق با زوجه

در هر مرحله از پرونده، حتی پس از صدور حکم جلب یا در حین بازداشت، اگر زوج اقدام به پرداخت کامل مهریه کند، حکم جلب بلافاصله لغو شده و فرد آزاد می شود. همچنین، اگر زوج بتواند با زوجه بر سر نحوه پرداخت مهریه (مثلاً با کاهش مبلغ یا تعیین شرایط خاص برای پرداخت) به یک توافق معتبر دست یابد و این توافق به اطلاع دادگاه برسد، حکم جلب لغو خواهد شد. این راهکار، به خصوص در صورتی که زوج تمکن مالی برای پرداخت دارد و قصد سوءاستفاده ندارد، می تواند به سرعت مشکل را حل کند.

۳. معرفی اموال کفایت کننده توسط زوج جهت توقیف

اگر زوج در هر مرحله از پرونده، اموال منقول یا غیرمنقولی را معرفی کند که ارزش آن ها برای پرداخت مهریه کافی باشد، دادگاه به جای صدور حکم جلب، دستور توقیف آن اموال را صادر می کند. در این صورت، با توقیف اموال، هدف اصلی زوجه (یعنی وصول مهریه) محقق شده و دیگر نیازی به صدور یا ادامه حکم جلب نخواهد بود. این موضوع نشان می دهد که اولویت قانون، وصول دین از طریق اموال است و حبس فرد، آخرین گزینه محسوب می شود.

۴. عدم پرداخت اقساط تقسیط شده: بازگشت امکان جلب

لازم به ذکر است که لغو حکم جلب مهریه در صورت اثبات اعسار و تقسیط، دائمی نیست. این لغو مشروط به پرداخت منظم اقساط مهریه است. اگر زوج پس از تقسیط، در پرداخت اقساط تأخیر ورزد (معمولاً پس از دو یا سه قسط پرداخت نشده)، زوجه می تواند مجدداً با مراجعه به اجرای احکام دادگاه، درخواست جلب زوج را مطرح کند. در این حالت، حکم جلب مجدداً صادر شده و زوج به دلیل عدم رعایت تعهدات خود در پرداخت اقساط، ممکن است بازداشت شود. این بند، اهمیت پایبندی به تعهدات پس از تقسیط را به زوج یادآوری می کند.

درک این موارد برای زوجین و وکلای آن ها بسیار حیاتی است. حکم جلب مهریه در چه صورتی صادر نمی شود و جلب مهریه در چه مواردی امکان پذیر نیست سوالاتی هستند که پاسخشان در همین چهارچوب ها گنجانده می شود. هر یک از این راه ها، نیازمند آگاهی حقوقی و اقدامات دقیق در زمان های مقرر است.

مدارک لازم و هزینه های مرتبط با فرآیند جلب مهریه

برای طی کردن مسیر حقوقی مطالبه مهریه و در صورت لزوم، درخواست حکم جلب مهریه، جمع آوری مدارک لازم و آگاهی از هزینه های مرتبط، گام های ضروری هستند. یک فرد باید با آمادگی کامل وارد این فرآیند شود تا از اتلاف وقت و انرژی جلوگیری به عمل آید. در این بخش، به تفصیل به این دو موضوع می پردازیم.

مدارک مورد نیاز برای درخواست جلب مهریه

برای ثبت دادخواست و پیگیری پرونده مهریه، مدارک مشخصی لازم است که باید به دقت تهیه و به مراجع قضایی ارائه شوند. این مدارک عبارتند از:

1. شناسنامه و کارت ملی زوجه: به عنوان مدارک هویتی خواهان، ارائه اصل یا کپی مصدق این مدارک ضروری است.
2. اصل یا رونوشت مصدق سند ازدواج: سند ازدواج، اصلی ترین مدرک برای اثبات عقد و میزان مهریه است. ارائه نسخه رسمی یا کپی برابر اصل آن الزامی است.
3. رای قطعی دادگاه مبنی بر محکومیت زوج به پرداخت مهریه: پس از طی مراحل دادرسی در دادگاه خانواده و قطعیت حکم، این رای به عنوان سندی برای شروع اقدامات اجرایی مورد نیاز است.
4. اجرائیه صادره از دادگاه: پس از قطعیت حکم، دادگاه اجرائیه ای صادر می کند که به زوج ابلاغ شده و مبنای اقدامات اجرایی بعدی قرار می گیرد.
5. گواهی عدم امکان وصول از اجرای ثبت (در صورت طی کردن مرحله ثبتی): اگر زوجه ابتدا از طریق اداره ثبت اقدام کرده باشد و این راه به نتیجه نرسیده باشد، گواهی مبنی بر عدم امکان وصول مهریه از ثبت، برای پیگیری در دادگاه خانواده ضروری است.
6. مدارک شناسایی و وکالت نامه وکیل (در صورت حضور وکیل): اگر زوجه از خدمات وکیل استفاده می کند، وکیل باید وکالت نامه رسمی و مدارک شناسایی خود را ارائه دهد.

تهیه و ارائه دقیق این مدارک می تواند به سرعت بخشیدن به روند پرونده و جلوگیری از تأخیرهای غیرضروری کمک کند. در صورت نقص مدارک، روند رسیدگی با چالش مواجه خواهد شد.

هزینه های مرتبط با فرآیند جلب مهریه

در مورد هزینه حکم جلب مهریه باید گفت که صدور خود دستور جلب، معمولاً هزینه مستقیمی ندارد. اما مراحل قانونی و دادرسی قبلی که منجر به صدور حکم جلب می شوند، شامل هزینه هایی هستند که زوجه باید آن ها را تقبل کند. این هزینه ها عبارتند از:

• هزینه دادرسی: برای مطالبه اصل مهریه در دادگاه، هزینه دادرسی باید پرداخت شود. این هزینه بر اساس درصدی از ارزش خواسته (مبلغ مهریه) محاسبه می شود. به عنوان مثال، برای مهریه تا مبلغ بیست میلیون تومان، درصدی معادل دو و نیم درصد ارزش خواسته در مرحله بدوی و برای مهریه بیشتر از بیست میلیون تومان، مبلغی معادل سه و نیم درصد ارزش خواسته به عنوان هزینه دادرسی باید پرداخت گردد.
• هزینه های اجرائیه و ابلاغ: شامل هزینه های مربوط به صدور اجرائیه توسط دادگاه و ابلاغ آن به زوج است. این هزینه ها معمولاً جزئی هستند اما باید پرداخت شوند.
• حق الوکاله وکیل: استفاده از وکیل، هرچند هزینه بر است، اما می تواند در پیچیدگی های پرونده های مهریه بسیار کارآمد باشد. حق الوکاله وکیل بسته به توافق طرفین، پیچیدگی پرونده و تجربه وکیل متفاوت است. اگرچه این یک هزینه مستقیم برای صدور جلب نیست، اما بخش مهمی از هزینه های کلی فرآیند حقوقی است.

آگاهی از این هزینه ها به زوجه کمک می کند تا با دید بازتری وارد فرآیند مطالبه مهریه شود. هرچند ممکن است برخی از این هزینه ها در نهایت از زوج (در صورت محکومیت) قابل مطالبه باشد، اما در ابتدا باید توسط خواهان پرداخت شوند.

نکات مهم و توصیه های حقوقی تخصصی در پرونده های مهریه

پیگیری پرونده مهریه، به ویژه زمانی که موضوع حکم جلب مهریه مطرح می شود، فرآیندی پر از ظرایف قانونی و چالش های عاطفی است. در این مسیر، آگاهی از نکات کلیدی و دریافت توصیه های حقوقی تخصصی می تواند تفاوت چشمگیری در نتیجه نهایی ایجاد کند. این بخش به مهم ترین این نکات و توصیه ها می پردازد تا افراد با دیدی جامع تر و واقع بینانه تر، مسیر خود را طی کنند.

۱. اهمیت مشاوره با وکیل متخصص

تأکید مجدد بر این نکته بسیار ضروری است. مشاوره حقوقی مهریه با یک وکیل متخصص خانواده، نه تنها به دلیل پیچیدگی قوانین و رویه های قضایی، بلکه به خاطر جنبه های عاطفی و حساس پرونده های خانوادگی، بسیار مهم است. یک وکیل مجرب می تواند:

• به درستی شرایط حقوقی هر دو طرف را ارزیابی کند.
• راهکارهای قانونی مناسب و عملی را پیشنهاد دهد.
• در تمامی مراحل از جمع آوری مدارک تا حضور در دادگاه و اجرای احکام، زوجه یا زوج را یاری کند.
• از بروز اشتباهاتی که می تواند منجر به تأخیر یا تضییع حقوق شود، جلوگیری نماید.

حضور وکیل به فرد این امکان را می دهد که با اطمینان خاطر بیشتری گام بردارد.

۲. توجه به رویه های قضایی محلی و بخشنامه ها

در حالی که قوانین کلی کشوری در خصوص مهریه و جلب وجود دارد، گاهی اوقات بخشنامه ها و رویه های قضایی در استان ها یا شهرهای مختلف می تواند بر نحوه اجرای این قوانین تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، ممکن است در برخی مناطق، توصیه هایی برای کاهش صدور حکم جلب مهریه وجود داشته باشد، همانطور که رقبا به نمونه خراسان اشاره کردند. آگاهی از این رویه های محلی، می تواند در اتخاذ استراتژی مناسب برای پرونده کمک کننده باشد و وکیل متخصص در هر منطقه از این جزئیات مطلع است.

۳. امکان ممنوع الخروج کردن زوج

علاوه بر حکم جلب، زوجه حق دارد در صورت مطالبه مهریه، درخواست ممنوع الخروجی برای مهریه را برای زوج مطرح کند. این اقدام، به عنوان یک اهرم فشار دیگر برای وادار کردن زوج به پرداخت مهریه عمل می کند. ممنوع الخروجی می تواند تا زمان پرداخت مهریه یا تعیین تکلیف پرونده پابرجا باشد و مانع از خروج زوج از کشور شود. این ابزار در کنار جلب، قدرت اجرایی زوجه را افزایش می دهد.

۴. اجتناب از انتقال صوری اموال توسط زوج

زوجین باید به این نکته توجه کنند که هرگونه اقدام برای انتقال صوری اموال (انتقال اموال به نام دیگران با هدف فرار از پرداخت دین) یا پنهان کردن اموال، جرم محسوب می شود. این اقدام می تواند تحت عنوان جرم فرار از دین مورد پیگرد قانونی قرار گیرد و علاوه بر ابقای دین مهریه، تبعات کیفری جداگانه ای نیز برای زوج به همراه داشته باشد. شفافیت در مسائل مالی، هم به نفع زوج است و هم به روند عادلانه تر پرونده کمک می کند.

۵. صبر و پیگیری مستمر

فرآیندهای حقوقی، به ویژه در دعاوی خانواده، اغلب زمان بر هستند و نیاز به صبر، بردباری و پیگیری مستمر دارند. مواجهه با تأخیرهای اداری، جلسات متعدد دادگاه و مراحل اجرایی، بخشی طبیعی از این فرآیند است. افرادی که با این پرونده ها سر و کار دارند، باید خود را برای یک مسیر طولانی آماده کنند و از پیگیری لحظه به لحظه پرونده خود غافل نشوند.

در نهایت، مهم است که هم زوجه و هم زوج، با آگاهی کامل از حقوق و تعهدات خود و با استفاده از راهنمایی های تخصصی، به دنبال راه حل های عادلانه و قانونی باشند تا از تشدید مشکلات و پیچیدگی های بیشتر جلوگیری شود. این رویکرد، نه تنها به حفظ حقوق افراد کمک می کند، بلکه به حل و فصل مسالمت آمیزتر اختلافات نیز یاری می رساند.

نتیجه گیری

در پایان این بررسی جامع، به پاسخ روشن و کاملی برای پرسش آیا برای مهریه جلب صادر میشود دست می یابیم: بله، امکان صدور حکم جلب برای مهریه در چارچوب قوانین جمهوری اسلامی ایران، به خصوص ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی و با در نظر گرفتن محدودیت های ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده، همچنان پابرجاست. این امکان، اما، تنها برای مهریه های تا سقف ۱۱۰ سکه بهار آزادی فراهم بوده و برای مازاد بر این مقدار، صرفاً از طریق توقیف اموال می توان اقدام کرد.

فرآیند درخواست و صدور حکم جلب مهریه، مسیری پیچیده و چند مرحله ای است که از مراجعه به اداره ثبت آغاز شده و پس از طرح دادخواست در دادگاه خانواده، صدور حکم قطعی، و اجرائیه، به واحد اجرای احکام می رسد. زوج نیز در این میان، با اثبات اعسار از پرداخت مهریه و تقسیط آن، یا با پرداخت کامل مهریه و توافق با زوجه، می تواند از صدور حکم جلب جلوگیری کرده یا آن را لغو کند. اما در صورت عدم رعایت تعهدات پس از تقسیط، امکان جلب مجدد وجود دارد. اهمیت مشاوره حقوقی مهریه با وکیل متخصص در تمامی این مراحل غیرقابل انکار است تا حقوق طرفین به بهترین شکل ممکن احقاق شود.

سوالات متداول

آیا جلب مهریه شامل تمام مهریه می شود؟

خیر، جلب مهریه تنها برای مهریه های تا سقف ۱۱۰ سکه بهار آزادی امکان پذیر است. برای مازاد بر این مبلغ، زوجه صرفاً می تواند از طریق توقیف اموال اقدام کند و امکان صدور حکم جلب برای آن بخش از مهریه وجود ندارد.

در چه صورت حکم جلب مهریه لغو می شود؟

حکم جلب مهریه در چند حالت لغو می شود: ۱. اثبات اعسار زوج از پرداخت مهریه و تقسیط آن توسط دادگاه. ۲. پرداخت کامل مهریه توسط زوج. ۳. حصول توافق بین زوج و زوجه بر سر پرداخت مهریه. ۴. معرفی اموال کافی توسط زوج برای توقیف و فروش جهت پرداخت مهریه.

آیا با حکم جلب مهریه می توان مرد را برای همیشه زندانی کرد؟

خیر، حکم جلب مهریه به معنای زندان ابد نیست. هدف از جلب، وادار کردن زوج به پرداخت دین یا اثبات اعسار است. زوج تا زمان اجرای حکم (پرداخت مهریه) یا اثبات اعسار و تقسیط آن، یا حصول توافق با زوجه، در بازداشت خواهد بود و پس از آن آزاد می شود.

مدت اعتبار حکم جلب مهریه چقدر است و آیا قابل تمدید است؟

مدت اعتبار حکم جلب مهریه معمولاً یک ماه است. پس از اتمام این مدت، در صورتی که زوج جلب نشده باشد، زوجه یا وکیل او می تواند با مراجعه به اجرای احکام، درخواست تمدید اعتبار حکم جلب را مطرح کند.

آیا برای مهریه عندالاستطاعه هم حکم جلب صادر می شود؟

بله، برای مهریه عندالاستطاعه نیز می توان حکم جلب صادر کرد. اما ابتدا زوجه باید توانایی مالی زوج را در دادگاه به اثبات برساند. پس از احراز استطاعت و صدور حکم قطعی به پرداخت و عدم پرداخت توسط زوج، امکان اقدام برای جلب (تا سقف ۱۱۰ سکه) فراهم می شود.

اگر مرد اموالش را پنهان کرده باشد، می توان جلبش کرد؟

اگر مرد اموالش را پنهان کرده و نتوان مالی برای توقیف از او شناسایی کرد و همچنین دادخواست اعسار او نیز در دادگاه پذیرفته نشود (یا اصلا دادخواست اعسار ندهد)، بله می توان برای او درخواست جلب مهریه (تا سقف ۱۱۰ سکه) را مطرح کرد. اقدام به پنهان کردن یا انتقال صوری اموال برای فرار از دین، خود می تواند تبعات حقوقی و کیفری جداگانه ای نیز داشته باشد.

آیا برای گرفتن حکم جلب مهریه حتماً باید وکیل داشت؟

داشتن وکیل برای گرفتن حکم جلب مهریه اجباری نیست، اما با توجه به پیچیدگی های قانونی، مراحل اداری و رویه های قضایی، به شدت توصیه می شود از خدمات یک وکیل متخصص خانواده استفاده شود. وکیل می تواند به سرعت و دقت پرونده کمک کرده و از تضییع حقوق جلوگیری کند.

آیا زوجه می تواند در هر زمانی درخواست جلب کند؟

خیر، زوجه نمی تواند در هر زمانی درخواست جلب کند. درخواست جلب تنها پس از طی شدن تمامی مراحل قانونی، از جمله صدور حکم قطعی مهریه، صدور و ابلاغ اجرائیه و گذشت مهلت های قانونی مقرر (مانند مهلت ۱۰ روزه برای پرداخت و ۳۰ روزه برای اعسار) و عدم اقدام زوج در این مهلت ها، امکان پذیر است.

بخشنامه جدیدی مبنی بر لغو کامل جلب مهریه صادر شده است؟

خیر، تاکنون هیچ بخشنامه یا قانونی مبنی بر لغو کامل امکان جلب مهریه صادر نشده است. قانون ۱۱۰ سکه همچنان پابرجا است و امکان جلب برای مهریه تا این سقف، با رعایت شرایط قانونی، برقرار است.